بازاندیشی مفهوم هژمونی در روابط بین‌الملل؛ هژمونی هوشمند آمریکا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته دکتری تخصصی روابط بین‌الملل، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هژمونی به عنوان یکی از مفاهیم مهم و بحث برانگیز در رشته علوم سیاسی و روابط بین‌الملل محسوب می‌شود. هدف اصلی این پژوهش واکاوی سیر تکوین این مفهوم در رشته روابط بین‌الملل است، تا از این طریق بتوان به نوعی بازاندیشی در مفهوم هژمونی در ادبیات روابط بین‌الملل دست یافت. پرسش مهمی که در این پژوهش مطرح می‌شود این است که تکوین مفهوم هژمونی در ادبیات روابط بین‌الملل معاصر شامل چه ابعاد نوینی شده است؟ روش پژوهش مبتنی بر روند پژوهی نظری است. با استفاده از این روش تلاش می‌شود که جریان تحولات کلان ذهنی در مفهوم هژمون بین‌المللی مورد بررسی قرار بگیرد و بر اساس نوعی بازاندیشی در مفهوم، بتوان هژمونی آمریکا را در روابط بین‌الملل معاصر تبیین کرد. بنابراین مطابق یافته‌های این پژوهش می‌توان گفت که این پژوهش ابتدا مفهوم هژمونی هوشمند را به عنوان نوعی نهاد در سطح نظری تبیین می‌کند که دارای ابعاد چهارگانه قدرت است و تلاش دارد گفتمان تمدنی و هویتی خود را بازتولید کند. علاوه بر بازاندیشی در سطح مفهومی و نظری، تلاش می‌شود کارکرد و ابعاد قدرت هژمونی هوشمند آمریکا در نظم بین‌المللی معاصر مورد بررسی قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها


آجیلی، هادی و جلوداری، ام­البنین. (1395). بایسته­ها و الزامات هژمونی جهانی و منطقه­ای. فصلنامه پژوهش­های سیاسی، 6(3)، 20-1.
اخوان کاظمی، مسعود؛ صادقی، سید شمس­الدین و نیکونهاد، ایوب. (1397). روند پژوهی فرایند توسعه سیاسی در ایران معاصر. مجلس و راهبرد، 25(95)، 246-209
آسیابان، امید. (1401). پیچیدگی ساختاری و الگوهای نوین جنگ هژمونیک. تهران؛ انتشارات اندیشکده روابط بین­الملل.
عسگرخانی، ابومحمد؛ آسیابان، امید (1399) پیچیدگی ساختاری و الگوهای نوین جنگ هژمونیک، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین­المللی، 12(45)، 129-111.
فیروزآبادیان، مهدی؛ جلالی کروه، محمود و رئیسی، لیلا. (1394). تأثیر هژمونی در ایجاد نظم و امنیت بین­المللی و توسعۀ حقوق بین­الملل. پژوهش­نامه ایرانی سیاست بین­الملل، 4(1)، 131-110.
کرمی، جهانگیر. (1385). هژمونی در سیاست بین­الملل؛ چارچوب مفهومی، تجربه تاریخی و آینده آن. پژوهش علوم سیاسی، 2(3)، 27-1.
مشیرزاده، حمیرا. (1390). تحول در نظریه­های روابط بین­الملل، تهران؛ سمت.
Balogun, M. J. (2011). Hegemony and sovereign equality: the interest contiguity theory in international relations. Springer Science & Business Media.
Barnett, M., & Duvall, R. (2005). Power in International Politics. International Organization, 59(01), 39–75.
Bates, T. R. (1975). Gramsci and the Theory of Hegemony. Journal of the History of Ideas, 36(2), 351-366.
Chase-Dunn, C. K. (1998). Global formation: Structures of the world-economy. Rowman & Littlefield.
Clark, I. (2009). Towards an English School theory of hegemony. European Journal of International Relations, 15(2), 203-228.
Clark, I. (2011). Hegemony in international society. Oxford University Press.
Cox, R. W. (1987). Production, power, and world order: Social forces in the making of history (Vol. 1). Columbia University Press.
Dirzauskaite, G., & Ilinca, N. C. (2017). Understanding “hegemony” in international relations theories. Development and International Relations Aalborg University, 18.
Doran, C. F., & Parsons, W. (1980). War and the cycle of relative power. American Political Science Review, 74(4), 947-965.
Dutkiewicz, P., Casier, T., & Scholte, J. A. (Eds.). (2020). Hegemony and world order: reimagining power in global politics. Routledge.
Engström, V. (2012). Constructing the powers of international institutions. Martinus Nijhoff Publishers.
Gilpin, R. (1983). War and change in world politics. Cambridge University Press.
Goldstein, J. (2002). Long Cycles Prosperity and War in the Modern Age. In Yale University Press: New Haven and London (Vol. 52).
Guzzini, S. (1993). Structural power: the limits of neorealist power analysis. International Organization, 47(3), 443-478.
Herschinger, E. (2010). Constructing global enemies: Hegemony and identity in international discourses on terrorism and drug prohibition. Routledge.
Ikenberry, G. J. (1989). Rethinking the origins of American hegemony. Political Science Quarterly, 104(3), 375-400.
Joseph, J. (2003). Hegemony: A realist analysis. Routledge.
Joseph, J. (2008). Hegemony and the structure-agency problem in International Relations: a scientific realist contribution. Review of International Studies, 34(1), 109-128.
Krahmann, E. (2005). American hegemony or global governance? Competing visions of international security. International studies review, 7(4), 531-545.
Krauthammer, C. (1990). The unipolar moment. Foreign Affairs., 70, 23.
Layne, C. (2009). The waning of US hegemony—myth or reality? A review essay. International Security, 34(1), 147-172.
Lee, Y. W. (2011). Soft power as productive power. In Public diplomacy and soft power in East Asia (pp. 33-49). Palgrave Macmillan, New York.
Martin, J. (1997). Hegemony and the crisis of legitimacy in Gramsci. History of the Human Sciences, 10(1), 37-56.
May, C. (1996). Strange fruit: Susan Strange's theory of structural power in the international political economy. Global Society: Journal of Interdisciplinary International Relations, 10(2), 167-189.
Mearsheimer, J. J. (2019). Bound to fail: The rise and fall of the liberal international order. International Security, 43(4), 7-50.
Modelski, G., & Thompson, W. R. (1988). The Long Cycle of World Leadership. In Seapower in Global Politics, 1494–1993 (pp. 97-132). Palgrave Macmillan, London.
Monteiro, N. P. (2014). Theory of unipolar politics (No. 132). Cambridge University Press.
Organski, A. F. (1958). World politics. Knopf.
Pass, J. (2019). American Hegemony in the 21st Century: A Neo Neo-Gramscian Perspective. Routledge.
Strange, S. (1987). The persistent myth of lost hegemony. International organization, 41(4), 551-574.
Strange, S. (1990). Finance, information and power. Review of International Studies, 16(3), 259-274.
Thompson, W. R., & Rasler, K. A. (1988). War and systemic capability reconcentration. Journal of Conflict Resolution, 32(2), 335-366.
Wallerstein, I. (1974). The rise and future demise of the world capitalist system: Concepts for comparative analysis. Comparative studies in society and history, 16(4), 387-415.
Waltz, K. N. (2000). Structural realism after the Cold War. International security, 25(1), 5-41.
Wohlforth, W. C. (1999). The stability of a unipolar world. International security, 24(1), 5-41