الگوی رفتاری ایالات‌متحده و روسیه در منطقه قفقاز (2024-2000)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار روابط بین الملل، گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

چکیده

منطقه قفقاز نسبت به چند سال گذشته کمتر مورد توجه دانشمندان و تصمیم­‌گیرندگان حوزه اوراسیا قرار گرفته است، زیرا مطالعات امنیتی این منطقه در حال حاضر تحت تأثیر درگیری مسلحانه در اوکراین و آشفتگی‌­های منطقه غرب آسیا می­­‌باشد. با این‌­حال، منطقه قفقاز مخصوصاً قفقاز جنوبی به دلایل داخلی و خارجی، از شکنندگی ژئوپلیتیکی حادی رنج می­‌برد و از آنجایی که تشدید رقابت میان روسیه و ایالات‌متحده پس از جنگ سرد به بالاترین حد خود رسیده است، فرآیند درگیری و همکاری آن­‌ها در این بخش حساس اوراسیا مستحق توجه است. بنابراین نگارنده ضمن بررسی روابط دوجانبه مسکو و واشنگتن در قفقاز، سعی دارد وضعیت فعلی این منطقه و منطق همکاری و رقابت این دو کشور در چند سال گذشته را تببین و تشریح کنند. از این‌رو هدف اصلی این پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که ایالات‌متحده و روسیه چه سیاست­‌هایی را در قبال بحران­‌های این منطقه اتخاذ کرده‌­اند و دلایل و منطق این دو کشور از این سیاست­‌ها چه بوده است؟  فرضیه‌­ای که در پاسخ به این سؤال اصلی مطرح می‌­شود این است که پندارهای مختلف از شیوه کسب منافع راهبردی، امنیتی و نظامی باعث سیاستگذاری رقابتی روسیه و آمریکا در بحران­‌های منطقه قفقاز شده است؛ همچنین این پژوهش بر منطق همکاری‌جویانه ایالات‌متحده و روسیه در رابطه با فرآیندهای حل و فصل مناقشات قومی و سیاسی در آبخازیا، اوستیای جنوبی و قره باغ کوهستانی که در راستای حفظ ساختار ادراکی نظام بین­‌الملل است، متمرکز می­‌باشد. برای بررسی این فرضیه­‌ها ضمن تکیه بر نظریه خطای اسنادی و رویکرد توصیفی- تحلیلی، روش مطالعه اسنادی مبتنی بر جمع آوری و تحلیل داده‌­های کتابخانه‌­ای، سایت­‌ها، مقاله­‌ها و منابع اینترنتی می‌­باشد.

کلیدواژه‌ها



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 16 شهریور 1403
  • تاریخ دریافت: 06 بهمن 1402
  • تاریخ بازنگری: 13 شهریور 1403
  • تاریخ پذیرش: 15 شهریور 1403