نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی‌ارشد دیپلماسی و سازمان‌های بینالمللی، دانشگاه شهیدباهنر، کرمان، ایران.
2 استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
3 دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه شهیدباهنر، کرمان، ایران
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The JCPOA aimed to resolve nuclear discussions between Iran and the West through multilateralism. The research examines the national security implications of the US withdrawal from the JCPOA, the imposition of unilateral sanctions by the United States, and Iran's reduced commitments in response to this withdrawal. The study also discusses the approval of a proposed resolution by the United States, Britain, France, and Germany in the International Atomic Energy Agency's Board of Governors, the resurfacing of the issue of extending arms embargoes against Iran, and the US efforts to activate the "snapback" mechanism in the Security Council. Using a qualitative approach based on document analysis and the collection and analysis of textual and electronic data, the research applies a theoretical framework of offensive realism to address the security implications of the US withdrawal from the JCPOA for the Islamic Republic of Iran. The findings indicate that the US withdrawal from the JCPOA led to the reinstatement of previous missile sanctions and the imposition of more severe unilateral sanctions, which had an impact on key security issues in the Persian Gulf region. Some Persian Gulf countries perceived Iran as a significant threat due to conventional and asymmetrical missile capabilities and increased regional influence, leading to a decline in Iran's national security and fueling the desire of these countries to procure arms.
کلیدواژه‌ها [English]
ابوالحسن شیرازی، حبیب الله. (1394). کالبدشناسی مذاکره هسته ای ایران و آمریکا تا حصول برجام و تصویب قطعنامه 2231. مطالعات روابط بین الملل (پژوهشنامه روابط بین الملل)، 8 (30)، 9-55.
آدمی، علی و دشتگرد، مجید. (1391). ایالات متحده و مهار متخاصمان در چارچوب احاله مسئولیت. پژوهش‌های راهبردی سیاست، 1 (3)،28-1.
آدمی، علی و قریشی، سیده مهدیه. (1391). افول قدرت نرم آمریکا؛ شاخص‌ها و مؤلفه‌ها. سیاست جهانی، 4 (4)، 187-220.
آسیانیوز. (1400). افشاگری ترور شخصیت هسته‌ای با هوش مصنوعی؛ فخری‌زاده با «ربات ماهواره‌ای قاتل» کشته شد. کدخبر:5877، 28/06/1400، قابل مشاهده در:
https://www.asianews.ir/fa/newsagency/5877
اشکوری، سید عبدالحمید. (1383). ایران اتمی؛ گزارش از پرونده تکنولوژی هسته‌ای ایران. دفتر جریان‌شناسی تاریخ معاصر، انتشارات همای غدیر.
افتخارى اصغر و خیراتى، عباس. (1398). راهبردهاى پسابرجامى امریکا علیه امنیت ملى جمهورى اسلامى ایران. فصلنامه امنیت ملى، 9(33)، 117-144.
اکبرپورآلمه جوقی، علی. صالحی وثیق، محمدرضا و مکرمی، محمدباقر. (1401). راهبرد امنیتی آمریکا در افغانستان(2001 - 2021) مبتنی بر واقع‌گرایی تهاجمی جان مرشایمر، نشریه علمی مطالعات راهبردی آمریکا، 2(7)، 153-180.
اکو ایران. (۱۴۰۰). از مزایای خودبه‌خودی توافق هسته‌ای غفلت نکنید.! قابل‌دسترس در:
اندیشکده راهبردی تبیین. (۱۳۹۵). چرایی و چگونگی امنیتی‌سازی مسئله هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران توسط غرب. قابل‌دسترس در:
http://tabyincenter.ir/1810
باقری دولت‌آبادی، علی و شفیعی سیف آبادی، محسن. (1399). بررسی تاکتیک‌های جنگ روانی امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران پس از ترور سردار شهید سلیمانی. مجله سیاست دفاعی، 20(8)، 149-175.
برزگر، کیهان. (1397). امکان «توافق بزرگ» بین ایران و آمریکا پس از خروج از برجام. قابل‌دسترس در:
https://www.cmess.ir/Page/View/2018-11-20/2461
بیلیس، جان و اسمیت، استیو. (1383). جهانی‌شدن سیاست: روابط بینالملل در عصر نوین. ترجمه ابوالقاسم ره چمنی و دیگران، تهران، انتشارات ابرار معاصر.
بیوک، محسن و فرجى راد، عبدالرضا. (1397). تبیین استراتژى ژئوپلیتیکى «ج.ا.ا» پس از برجام». تحقیقات سیاسى بینالملل، 10(4)، 26-50.
تابناک. (1398). شکایت ایران از آمریکا به سازمان ملل. قابل دسترس در:
https://www.tabnak.ir/fa/news/906887
تهرانى حمید. (1397). برجام راهبرد ایالات متحده و تمهیدات ایران؛ حفظ لاشه برجام با مکانیسم برجام. مجله گزارش، شماره ٢٧٤، صص:٤٣-٤٤
جعفری نژاد و مدآبادی، فیدافه. (۱۳۹۳). تأثیر برنامه هسته‌ای ایران بر نظام امنیت منطقه‌ای خاورمیانه (خلیج‌فارس) با تأکید بر نظریه رئالیسم تهاجمی. فصلنامه تحقیقات سیاسی بینالمللی، 6(20)، 207-227.
حاجی یوسفی، امیرمحمد. (1381). نظریه والتز و سیاست خارجی ایران، مطالعه مقایسه‌ای دوران جنگ سرد و پساجنگ سرد. فصلنامه سیاست خارجی، 16(4)، 1005 -1030.
حق‌گو، جواد. (1395). پرونده هسته‌ای ایران و اقتصاد سیاسی دیپلماسی رسانه‌ای هژمون؛ بررسی منافع راهبردی آمریکا از ساخت بحران هسته‌ای ایران در منطقه غرب آسیا. فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، 13(44)، 7-28.
حیدری، سیدعادل. (1394). بررسی تعرض پهپادهای جاسوسی به حریم دیگر کشورها از دیدگاه حقوق بینالملل با تأکید بر تعرض پهپاد آمریکایی به حریم ایران. کنفرانس بینالمللی مدیریت و علوم اجتماعی، دبی، 1-14.
خبرگزاری دانشجویان ایران «ایسنا». (1397). جان مرشایمر: ایرانی‌ها تسلیم نمی‌شوند/ راه تغییر رفتار ایران دخیل کردنش در عرصه بینالمللی است. کد خبر:۹۷۰۴۲۷۱۵۲۴۲، قابل مشاهده در:
https://www.isna.ir/news/97042715242
خلیلی پور رکن‌آبادی، علی و نورعلی وند، یاسر. (1391). تهدیدات سایبری و تأثیر آن بر امنیت ملی. مطالعات راهبردی، 15(2)، 167- 197.
خورشیدی، عباس و قریشی، سید حمیدرضا. (1381). راهنمای تدوین رساله و پایان‌نامه تحصیلی (از نظریه تا عمل). نشر یسطرون.
خوزین، حسن. (1402). کارگاه آموزشی »اصول ابعاد و ویژگی‌های جنگ ادراکی شناختی. موسسات مطالعات جهان معاصر، خرداد 1402، قابل مشاهده در:
https://jahanemoaser.ir/the-principles-dimensions-and-characteristics-of-cognitive-perceptual-warfare/
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال. (1394). نظریه‌ها و فرانظریه‌ها در روابط بینالملل. تهران: نشر مخاطب.
دهقانی، علی‌اصغر. (1397). بازدارندگی سایبری در امنیت نوین جهانی: تهدید سایبری روسیه و چین علیه زیر ساخت‌های حیاتی آمریکا. فصلنامه رهیافت‌های سیاسی و بینالمللی، 8(4)، 121-147.
دویچه‌وله فارسی. (1399). سردار فدوی: فخری‌زاده با استفاده از هوش مصنوعی ترور شد. قابل مشاهده در:
https://www.dw.com/fa-ir/a-55840041
دویچه‌وله فارسی. (2020). اف 35 برای کشورهای عرب خلیج فارس، بمب سنگر شکن برای اسرائیل؟ قابل مشاهده در:
https://www.google.com/amp/s/amp.dw.com/fa-ir
دیلم صالحی، بهروز و صائبی، غلامرضا. (1396). تحلیل سیاست خارجی ایالات متحده امریکا در قبال پرونده هسته‌ای ایران با رویکرد سیستمی. پژوهش‌های راهبردی سیاست6(21)، 127-150.
رحیمی، رضا.، یزدان‌پناه، کیومرث و زارعی، بهادر. (1397). تحلیل عوامل ژئوپلیتیکی شکل گیری ادتلاف نظامی عربی در منطقه جنوب غرب آسیا و آثار آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 50(4)، 1011-1027.
رستمی، فرزاد، نادری، مسعود. (1395). برجام، پرونده اتمی و بسترهای امنیتی‌سازی و غیرامنیتی سازی. فصلنامه تحقیقات سیاسی بینالمللی، 8(27)،151-175.
رضایی پیش رباط، صالح. (1396). دسترسی آژانس به مراکز نظامی از منظر حقوق بین الملل (با تأکید بر برجام). فصلنامه مطالعات راهبردی، 20(76)، 65-84.
رضایی پیش رباط، صالح. (1397). تأملی بر توسعه، تحول و چشم‌انداز پادمان‌های آژانس بینالمللی انرژی اتمی؛ با تأکید بر برجام. فصلنامه مطالعات راهبردی، 21(3)، 103-133.
رضوی نژاد، سید امین. (1395). بررسی استراتژی های ایران و آمریکا در پسابرجام طبق نظریه بازی ها. پژوهشنامه علوم سیاسی،11(3)، 126-147.
روی، پل. (1382). معمای امنیت اجتماعی. مترجم منیژه نویدنیا، مطالعات راهبردی، 6(3)، 685-708
زاهدى نسا و امینى سعید. (١٣٩٥). تأثیر برجام بر همکاری‌های امنیتى اتحادیه اروپا و ایران. فصلنامه مطالعات راهبردى سیاست‌گذاری عمومى، 6(20)، ٣٥-٥٠.
سایت تحلیلی خبری عصر ایران.(1401). نیویورک تایمز: حمله پهپاد اسرائیلی به سایت پارچین/ اذعان به اسرائیلی بودن پایگاهی که سپاه موشک باران کرد. قابل مشاهده در:
https://www.asriran.com/fa/news/841900
سوری، حسین. (1399). سناریوی خلع سلاح هسته‌ای لیبی در ایران ارائه راهکارهای مقابله. تهران: ناشر: دیبا دخت.
سوری، روح‌‌الله. (1397). خروج امریکا از برجام، فرصت‌‌ها و موانع پیش روی ایران. مرکز بینالمللی مطالعات صلح ((IPSC، قابل‌دسترس در: https://peace-ipsc.org/fa/%d8%ae%d8%b1%d9%88%d8%ac-
سیدتقی زاده، سید حمید.، رئیسی، لیلا و اسماعیلی، بشیر. (1398). بررسی مشروعیت تحریم‌های یکجانبۀ آمریکا پس از خروج از برجام بر اساس منشور ملل متحد. فصلنامه مطالعات روابط بینالملل، 12(47)، 39-70.
شعاریان، ابراهیم. جمشیدی، تورج. (1399). خروج از برجام و جبران خسارت ناشی از عدم اجرای قراردادهای تجاری بین المللی. پژوهش حقوق عمومی، 22(69)، 9-33
شیرخانی، محمدعلی و مهاجرپور، حامد. (1391). واقع گرایی و نقش منابع انرژی در سیاست خارجی. فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی، 4(13)، 1-41.
طغیانی، مهدی و همکاران. (1396). مقدمه‌ای بر اقتصاد تحریم (مبانی نظری و تاریخچه تحریم در جهان و ایران). سازمان پدافند غیر عامل کشور/ قرارگاه پدافند اقتصادی، انتشارات نیلوفران.
ظریف، محمدجواد.، صالحی، علی‌اکبر.، عراقچی، سید عباس و تخت روانچی، مجید. (1400). راز سربه‌مهر. گردآوری: سید علی موجانی، تهران: انتشارات اطلاعات
عابدینی، عبدالله. (1395). مقایسه تحریم تسلیحاتی علیه ایران در قطعنامه ۲۲۳۱ و قطعنامه‌های پیش از آن. فصلنامه مطالعات راهبردی، 19(2)، 107-128.
عبداله‌خانی، علی. (1389). نظریه های امنیت. تهران: انتشارات موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران.
عسگرخانى ابومحمد. (1399). خنثی‌سازی قدرت بازدارندگى پیچیده ایران هدف کلان آمریکا. نشست رویداد استراتژیک (12)، قابل‌مشاهده در:
فارس. (1398). فرانسه خواستار مذاکره ایران و آمریکا قبل از گام برجامی جدید تهران شد. کد خبر: ۱۳۹۸۷۱۰۰۰۱۲۸۵، قابل مشاهده در:
https://www.farsnews.ir/news/13980710001285
فتحی، فرحناز. (1399). بررسی و تحلیل بایسته‌های رئالیسم تهاجمی با نگاه تطبیقی نظریه نوواقع‌گرایی. فصلنامه بین المللی قانون یار، 4(15)، 823-853.
قنبرلو، عبدالله. (1397). مبناى نظرى تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران مقایسه دیپلماسى دولت‌های ترامپ و اوباما. فصلنامه مطالعات راهبردى، 21(2)، 75-99.
قهرمان پور، رحمن. (1395). سیاست خارجی و دیپلماسی هسته‌ای ایران از تقابل تا اعتمادسازی. تهران: انتشارات تیسا.
کاشانی، فرشاد. (1397). نبرد تفسیرها و غنی سازی اورانیوم در ایران: واکاوی تفسیرهایی که به برجام انجامید. ناشر دنیای اقتصاد
کوشکی، محمدصادق و میرحسینی، فرشته. (1391). بررسی تطبیقی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی. فصلنامه تحقیقات سیاسی بینالمللی، 4(13)، 81-127.
کوشکی، محمدصادق.، شفیعی، اسماعیل و غضنفری، عزیز. (1398). خروج آمریکا از برجام و مقابله با راهبرد بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران. پژوهش‌های سیاست اسلامی، 7(15)، 321-348.
کیهان. (1400). دست و پا زدن صهیونیست ها برای بزرگنمایی «ترقه بازی» در اصفهان. قابل مشاهده در:
https://kayhan.ir/fa/news/259263
مارش، دیوید و استوکر، جری. (1387). روش و نظریه در علوم سیاسی. ترجمه امیرمحمد حاجی‌یوسفی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
متفکر، حسین. (1386). جنگ روانی.. قم، دفتر عقل پژوهشکده تحقیقات اسلامی سپاه
مرادپیری، هادی و خضرایی، حمیدرضا. (1400). نقش فناوری های نوین اطلاعاتی در جنگ های آینده. دوفصلنامه علمی مطالعات قدرت نرم، 10(2)، 159-177.
مرادی، عبدالله. (1394). پسابرجام؛ گزینه‌های راهبردی و الگوی نفوذ دشمن در جمهوری اسلامی. فصلنامه مطالعات عملیات روانی، 4(42)، 119 - 138.
مرشایمر، جان. (1388). تراژدی قدرت‌های بزرگ. مترجم: غلامعلی چگینی زاده، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری. (1397). دیپلماسی اقتصادی: راهبردی ضروری برای مقابله با جنگ اقتصادی آمریکا. قابل‌دسترس در:
https://www.css.ir/fa/content/113557/
مصلی نژاد، عباس. (1391). سیاست‌گذاری اقتصادی؛ مدل، روش و فرایند. تهران، انتشارات رخداد نو.
نجم‌آبادی، مرتضی و بخشی، رامین و زرنگار، احسان. (1398). جنگ به‌ضرورت تهدید بقا و عدم حمله نظامی امریکا به ایران. فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، 14(46)، 79-102.
نصر، صلاح. (1381). جنگ روانی. مترجم محمود حقیقت کاشانی، تهران: سروش، چاپ دوم
همشهری آنلاین. (1400). جزئیات جدید ترور شهید سلیمانی از نحوه کمین تا اجرای ترور؛ لباسی که عوامل ترور بر تن داشتند. قابل‌دسترس در: https://www.hamshahrionline.ir/news/649297
همشهری. (1400). اسرائیل عامل حمله به مجتمع تسا کرج بود. قابل مشاهده در:
https://newspaper.hamshahrionline.ir/id/142256
واسکز کالو مولر، ماریا و بوگدانوا، ایرینا. (1401). نقش تحریم‌های یک‌جانبه سایبری در قانون‌گذاری جهانی امنیت سایبری چیست؟ مترجم: امین رئوفی، قابل‌مشاهده در:
https://bigdeliacademy.com/1401/05/20/cybersecurity_sanctions_aminraoufi
وزارت امورخارجه. (1400). بیست و دومین گزارش سه‌ماهه اجرای برنامه‌جامع‌اقدام‌مشترک (برجام) به مجلس شورای اسلامی شامل آخرین وضعیت مذاکرات جاری. قابل مشاهده در:
https://mfa.gov.ir/files/mfa/PDF/210711-MJZ-22nd%20Majlis%20Report-Full%20CD.pdf
Landau Emily, 2019, Iran's Nuclear Violations: Jcpoa and Beyond, INSS Insight NO,1232 Security, Euroupean Leadership Network, Stable URL:http://www.Jstor.com/stableresrep19382
Beck Martin. (2018). An International Relations Perspective on the Iran Nuclear Deal, Vol. 63, No. 4 (Autumn, 1987), pp. 736-738, Stable URL: https://www.jstor.org
Burgess, J. Peter. (2014). The Future of Security Research in the Social Sciences and Humanities. Standing Committee for the Humanities (SCH): 44
Divsallar Abdolrasool, Otte Marc, 2019, Reviving the security function: EU. s path to save the Jcpoa, Security Policy Brief, NO:113, pp:1-9, Stable URL: https://www.jstor.org
Hole Maximilian ,2018, If the Jcpoa collapses; Implications for Nuclear Non-Proliferation and Internationals Security, Euroupean Leadership Network, pp:1-19, Stable URL: http://www.Jstor.com/stableresrep22129
Ibsen David. (2019). President of the United Against Nuclear Iran, Available at: https://www.euractiv.com/authors/david-ibsen-president-of-the-united-against-nuclear-iran/
John Irish, Robin Emmott. (2019). EUROPE NEWS, Available at: https://www.reuters.com/article/us-iran-nuclear-europe-analysis/european-concerns-raise-prospect-of-renewed-u-n-sanctions-on-iran-idUSKBN1XM2EB
Kirshner, Jonathan. (2010). The tragedy of offensive realism: classical realism and the rise of China, European journal of international relations, Vol. 18, No. 1, pp 53- 75, Available at: https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1354066110373949
Microsoft Corporation and Accenture LLP. (2018). FUTURE OF PHYSICAL SECURITY. 44.
Miichael S. Bell. (2020). The Iranian Nuclear Program, United States Interests and Policy Choices in the Middle East, We didn’t start the fire,pp: 1-9, Availiable at: https://www.jstor.org
Mossalanejad, Abbas. (2018). The Middle East Security and Donald Trump’s Grand Strategy. Geopolitics Quarterly, Volume: 13, No 4, Winter, Available at: http://journal.iag.ir/article_60035_8054239e1007b462fbf31aa0bd33e329.pdf
Slavin Barbara. (2018). The Dangerous Consequences of US Withdrawal from the Iran Nuclear Deal, available at: https://www.atlanticcouncil.org/blogs/new-atlanticist/the-dangerous-consequences-of-us-withdrawal-from-the-iran-nuclear-deal/
Ştefănescu, Daniel -Cornel. & Alina Papoi. (2020). . New Threats To The National SECURITY OF STATES – Cyber Threat. Scientific Journal of Silesian University of Technology 17: 2.
The New york times. (2019). Strikes on Iran Approved by Trump, Then Abruptly Pulled Back. Available at: https://www.nytimes.com/2019/06/20/world/middleeast/iran-us-drone.html
van Veen, Erwin. (2020). Report Part Title: European performance: A critical self-assessment Report Title: Coming out and breaking out Report Subtitle: The US, Iran and Europe go nuclear, pp: 13-16, Available at: https://www.jstor.org/stable/resrep26542.7
Whitman, Elizabeth, What Sanctions Against Iran Won't Be Lifted? Bans For Terrorism Support, Human Rights Abuses To Remain Intact,International Business Times (14 July .(2015). Available at: https://www.ibtimes.com/what-sanctions-against-iran-wont-be-lifted-bans-terrorism-support-human-rights-abuses-2008066
)
