رویکرد کانتر هژمونیک چین در خلیج فارس(مطالعه موردی؛ ایران و عربستان بین سال‌های 2022-2015)

ترکی, هادی

doi:10.27834743/ASS.2301.1143.5

رویکرد کانتر هژمونیک چین در خلیج فارس(مطالعه موردی؛ ایران و عربستان بین سال‌های 2022-2015)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

هادی ترکی

دکترای روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی

10.27834743/ASS.2301.1143.5

چکیده

چین به‌عنوان یکی از کشورهای قدرتمند، همکاری جدی با کشورهای درحال توسعه در قالب «مشارکت» دارد. پکن تلاش دارد تا روابط اقتصادی خود را در منطقه خلیج‌فارس با طرح انواع مشارکت و همکاری به پیش ببرد که در این میان ایران و عربستان سعودی از جایگاه خاصی برخوردار هستند. سؤالی که مطرح است اینکه؛ مشارکت چین با ایران و عربستان با چه اهدافی صورت می‌گیرد؟ فرضیه این است که مشارکت چین با ایران بیشتر بر مبنای رویکرد کانتر هژمونیک و با هدف کاستن از قدرت ایالات متحده و با عربستان سعودی، جهت تأمین انرژی و راهیابی چین به تجارت دریایی در خلیج‌فارس و قاره آفریقا است که نقد جدی به یک‌جانبه‌گرایی آمریکا است. یافته‌های مقاله حاضر نشان می‌دهند که چین با گزینش کشوری مانند عربستان، به دنبال ترغیب آن به سمت خود و دور کردن آنان از ایالات متحده امریکا است که توانسته عربستان سعودی را به اتخاذ تصمیمات نسبتاً مستقل از ایالات متحده امریکا سوق دهد. ایران که از دیرباز سیاست‌های ضدامریکایی در منطقه خلیج‌فارس داشته است، اشتراکات ضدهژمون با همراهی چین در زمینه سیاسی و ایدئولوژیکی علیه آمریکا دارد و تبادلات تجاری بسیار کمتری نسبت به عربستان در ارتباط با چین را داراست. رویکرد ناظر در این پژوهش مبتنی بر رویکرد توصیفی- تحلیلی است و جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای اعم از مکتوب و الکترونیک می‌باشد و از چارچوب نظری «کانتر هژمونی» بهره برده‌ایم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

China's counter-hegemonic approach in the Persian Gulf (case study: Iran and Saudi Arabia between 2015-2022)

نویسنده [English]

Hadi Torki

PhD in International Relations, Kharazmi University

چکیده [English]

As one of the powerful countries, China has serious cooperation with developing countries in the form of "partnership". Beijing is trying to advance its economic relations in the Persian Gulf region by planning various types of partnership and cooperation, among which Iran and Saudi Arabia have a special position. The question that arises is; What are the goals of China's cooperation with Iran and Saudi Arabia? The hypothesis is that China's partnership with Iran is based on a counter-hegemonic approach with the aim of reducing the power of the United States and with Saudi Arabia, in order to provide energy and China's access to maritime trade in the Persian Gulf and the African continent, which is a serious criticism of American unilateralism. Is. The findings of this article show that by choosing a country like Saudi Arabia, China seeks to persuade it to its side and distance them from the United States of America, which has led Saudi Arabia to make relatively independent decisions from the United States of America. Iran, which has had anti-American policies in the Persian Gulf region for a long time, has anti-hegemon in common with China in the political and ideological field against America, and has much less trade exchanges with China than Saudi Arabia. The observational approach in this research is based on the descriptive-analytical approach, and data collection is a library, both written and electronic, and we have used the theoretical framework of "counter-hegemony".

کلیدواژه‌ها [English]

Counter-hegemony
Persian Gulf
China
Iran
Saudi Arabia

مراجع

جهانگیری، سعید، ساعی، احمد. (1398). واکاوی رویکرد دستیابی چین به جایگاه قدرت اقتصاد جهانی، فصلنامه سیاست‌خارجی، 33(1)، 82-45.

دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال. (1392). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر سمت.

رکابیان، رشید، عله‌پور، مهرداد و قربانی، وحید. (1400). بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران و چین از دریچه فرهنگ راهبردی، فصلنامه علمی رهیافت‌های علمی و بین‌المللی، 13(4)، 230-205.

حافظ‌‌‌نیا، محمدرضا. (1391). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سمت.

طاهری، ابوالقاسم. (1389). روش تحقیق در علوم سیاسی، تهران: قومس.

بی‌نا، (1401). چین و عربستان 34 قرارداد سرمایه گذاری امضا کردند، آدرس: https://irna.ir/xjLchS

بی‌نا، (1402). آرامکو در ۲ شرکت پالایش نفت چین سرمایه‌گذاری می‌کند، تاریخ دسترسی: 20 تیر 1402، آدرس/: www.shana.ir/news/470598/

روزنامه ایران. ( 1400). گزارش تحلیلی «ایران » از جزئیات و محورهای تفاهمنامه ایران و چین و بازتاب های مختلف آن، شماره 7593، آدرس الکترونیکی:

http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7593/1/573188/0

Adkin, L. (2022). Hegemony & Counter-Hegemony, https://doi.org/10.22215/stkt/al18.

Burawoy, M. (2005). 2004 American Sociological Association Presidential address: For public sociology. The British Journal of Sociology, 2005 Volume 56 Issue 2.

Daniel W. Drezner. (2019). Counter-Hegemonic Strategies in the Global Economy. Security Studies, 28:3, 505-531, DOI: 10.1080/09636412.2019.1604985

Fengfeng,Wang. (2016). Five Highlighted Outcomes of President Xi Jinping’s Visit to Saudi Arabia. Xinhua News, January 21, 2016, http://www.xinhuanet.com/world/2016-01/21/c 128652573.htm.

Fulton, J. (2019). Friends with Benefits: China’s Partnership Diplomacy in the Gulf. Shifting Global Politics and the Middle East 34, (2019): pp33-38

Fulton, Jonathan. (2021). China between Iran and the Gulf Monarchies, Original Articles. MIDDLE EAST POLICY. 2021;28:203–216.

Garver, John. (2018). China and the Iran Nuclear Negotiations: Beijing’s Mediation Effort,” in The Red Star & the Crescent:China and the Middle East, ed. James Reardon-Anderson,London: Hurst & Company.

Green,Will and Roth, Taylore. (2021). China-Iran Relations: A Limited but Enduring Strategic Partnership,https://www.iranwatch.org/sites/default/files/commission-report.pdf.

Guzansky, Yoel and Lavi, Galia. (2020). Saudi Arabia-China Relations: A Brave Friendship or Useful Leverage?, Journal Of Policy Analisis, Strategic Assessment Volume 23, No. 2.

Ikenberry, G. John & Daniel H. Nexon. (2019). Hegemony Studies 3.0: The Dynamics of Hegemonic Orders. Security Studies, 28:3, pp 395-421.

Jacopo, Scita. (2022) China-Iran Relations Through the Prism of Sanctions, Asian Affairs, 53:1, 87-105, DOI: 10.1080/03068374.2022.2029060

Jiang Qinyun and Liang Qi. (2016). Shate mouqiu jingji zhuanxing de qishi ji zhongsha nengyuan hezuo jianyi [Reflections on Saudi Arabia’s Pursuing Economic Transition and Suggestions for Sino-Saudi Energy Cooperation]. Macroeconomic Research, No. 12.

Keim, Wiebke. (2016). Counter hegemonic currents and internationalization of sociology. Theoretical reflections and one empirical example. International Sociology, pp.123-145. ⟨10.1177/0268580909351324⟩.

Layne, C. (2006).The unipolar illusion revisited: the coming end of the United State’s unipolar Moment. Published By: The MIT Press, Vol. 31, No, pp. 7-41 (35 pages).

Li, Quan and Ye, min. (2019). China’s emerging partnership network: what, who, where, when and why, International Trade. Politics and Development, Vol. 3 No. 2, 2019, pp. 66-81.

Lin Yan and Liyu, Xu. (2016). 2030 yuanjing: weijie `shiyouyin’ shate jingji yao huali zhuanxing [The `2030 Vision’: To Quit the Oil Addiction, Saudi Economy Pursues Drastic Transition],” Xinhua News, April 27, 2016, http://news.xinhuanet.com/world/2016-04/27/c 128934149.

Loft, Philip, and Curtis, John, and Ward, Matthew. (2022). China and the US in the Middle East: Iran and the Arab Gulf, Commons Library Research Briefing, commonslibrary.parliament.uk

Quan, Li, and min. Li. (2019). China’s emerging partnership network: what, who, where, when and why, International Trade, Politics and Development, Vol. 3 No. 2, 2019, pp. 66-81.

Sanam Vakil and Neil Quilliam. (2019). Getting to a New Iran Deal: A Guide for Trump,Washington, Tehran, Europe and theMiddle East. Chatham House, October 22, 2019, https://www.chathamhouse.org/2019/10/getting-new-iran-deal.

Walt, S.M. (2009). Alliances in a unipolar world. World Politics, Vol. 61 No. 1, pp. 86-120.

Xinyu, Mei. (2016). Shate `yuanjing 2030’ de xiongxin yu zhangai [Ambitions and Challenges of the Saudi `2030 Vision. 21st Century Business Herald, May 5, 2016, http://finance.sina.com.cn/roll/2016-05-05/doc-ifxryhti3558550.shtml.

Yu, Hong. (2017). Motivation behind China’s One Belt, One Road Initiatives and Establishment of the Asian Infrastructure Investment Bank. Journal of Contemporary China, 26: 353–368.