امکان‌سنجی انتقال قدرت در دریای چین جنوبی: خیزش چین در تقابل با هژمونی آمریکا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دکترای حقوق بین‌الملل، مدرس مدعو، دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران

چکیده

در دوران پساجنگ سرد زمینه برای رشد قدرت­های منطقه­ای در جهان چندقطبی فراهم شد. منطقه جنوب شرق آسیا در حوزه دریای ژئوپلیتیک چین جنوبی یکی از این مناطق است. این دریا با موقعیت جغرافیایی استراتژیک به دلیل وجود ذخایر عظیم نفتی، گازی و آبزیان فراوان در پی خیزش اقتصادی چین و رشد سریع آن در دهه­های گذشته به کانون مناقشه بین کشورهای همسایه ساحلی، سازمان­های منطقه­ای و قدرت­های فرامنطقه­ای تبدیل شده است. از مهم­ترین تأثیرات تولد قدرت نوظهور در شرق، امکان تغییر مناسبات بین­المللی و ایجاد ناهنجاری در نظم سنتی حاکم بر شرق آسیا به رهبری آمریکا است. این نوشتار ضمن تبیین مفهوم و منابع قدرت در روابط بین­الملل و بررسی شرایط تقابل قدرت بین آمریکا و چین در حوزه آبی دریای چین جنوبی، این پرسش که آیا تسلط حاکمیتی چین بر دریای چین جنوبی زمینه را برای افول هژمونی سنتی آمریکا در منطقه فراهم می­کند موردبررسی قرار داده است. این پژوهش از نوع کیفی و با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از شیوه مطالعه اسناد و کتابخانه‌ای به این نتیجه رسیده که رشد سریع چین و افزایش قدرت نظامی آن و اعمال حاکمیت انحصاری بر دریای چین جنوبی منجر به مخالفت شدید سایر کشورهای همسایه ساحلی و قدرت­های فرامنطقه­ای همچون آمریکا شده که امکان هرگونه انتقال مسالمت­آمیز قدرت در منطقه را با چالش مواجه خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها