حضور و خروج آمریکا از افغانستان؛ رویکرد نظریه جنگ اخلاقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری مسائل ایران، گروه علوم سیاسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

2 استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

3 دانشجوی دکتری مسائل ایران ،گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

چکیده

افغانستان با قرار داشتن در موقعیتی ژئواستراتژیک، نقش مهمی در تحولات آسیا و غرب آسیا دارد. این جایگاه باعث شده تا توجه به رویدادهای داخلی این کشور، برای دیگر بازیگران جهانی و منطقه‌ای نیز از اهمیت بسیار برخوردار باشد. در این راستا، بررسی چگونگی تطابق حضور نظامی آمریکا در افغانستان و نیز خروجش از این کشور که با شاخص‌های جنگ اخلاقی، از آن به‌عنوان ابزاری برای توجیه اقداماتش استفاده کرده، می‌تواند نشان‌دهنده اهداف واقعی آمریکا از حضور در افغانستان باشد. بر این اساس، مقاله ضمن مقایسه شاخص‌هایی که رویکرد جنگ اخلاقی به‌منظور توجیه استفاده از نیروی نظامی مطرح می‌کند، با نحوه ورود و خروج آمریکا از افغانستان به این نتیجه می‌رسد که بین این شاخص‌ها و اهداف اعلام ­شده از سوی آمریکا همخوانی وجود ندارد؛ بنابراین، مقاله این فرضیه را مطرح می‌کند که حمله نظامی به افغانستان با پشتوانه ایدئولوژیکِ جنگ اخلاقی، از یک‌سو در راستای گسترش سیطره و نفوذ آمریکا در منطقه آسیای مرکزی و از سوی دیگر، تأمین منافع اقتصادی این کشور از طریق تحمیل هزینه‌های نظامی به افغانستان و دیگر کشورهای منطقه بوده و خروج بدون مقدمه نیز فقط در راستای تأمین همین منافع می‌باشد. در واقع، آمریکا با توجیهی اخلاقی، اهدافی غیراخلاقی را در افغانستان دنبال کرد و هنگامی‌که از رسیدن به آن‌ها بازماند، آن توجیهات را کنار گذاشت و با خروج شتاب‌زده، نشان داد که جنبه غیراخلاقی حضورش سنگین‌تر از جنبه اخلاقی آن بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The US Presence and Exit from Afghanistan: Theory of Justly War

نویسندگان [English]

  • Hanif Athari Allaf 1
  • Saeed Gazerani 2
  • Mohammad Arian Manesh 3
1 Corresponding Author, Ph.D. Candidate of Iranian Issues, Department of Political Science, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
2 Assistant Professor, Department of Political Science, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
3 Department of Political Sciences. Faculty of Social Sciences. Imam Khomeini International University(IKIU)
چکیده [English]

Afghanistan being situated in a geostrategic position, plays an important role in the developments in Asia and the Middle East. This position has made it very important for other global and regional actors to pay attention to domestic events in this country. In this regard, examining the compliance of the US military presence in Afghanistan and its withdrawal with the indicators of Just War as a tool it has used to justify its actions can indicate the real goals of the US presence in Afghanistan. Thus, the hypothesis of the article is that a military invasion of Afghanistan with the ideological backing of a Just War would expand US dominance and influence in the Central Asian region on the one hand, and secure its economic interests by imposing military spending on Afghanistan and other countries of the region, on the other hand; and leaving without a preamble is only in the direction of securing the same benefits. In fact, the United States pursued immoral goals in Afghanistan with moral justification, and when it failed to achieve them, abandoned those justifications and, in a hasty exit, showed that the immoral aspect of its presence has been heavier than its moral one.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Afghanistan
  • United States
  • Taliban
  • Justly War

Smiley face

مراجع

ابراهیمی، مصطفی (1388). بررسی جنگ‌های داخلی افغانستان با نظریه تضاد. سخن تاریخ، 4(بهار)، 22-3.
ابطحی، سید مصطفی و سید علی­اصغر ترابی (1394). نقش آمریکا در دولت–ملت­سازی در افغانستان و عراق جدید. فصل‌نامه علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج، 11(32)، 81-53.
بیابان‌نورد، علی‌رضا (1384). ‌بررسی تطبیقی عملیات روانی ایالات متحده در دو کشور افغانستان و عراق؛ راهبردهایی برای جمهوری اسلامی ایران. مطالعات عملیات روانی، 11(http://www.noormags.ir/view/fa/magazine/number/70164زمستان)، 365-334.
بیگدلی، علی‌رضا (1386). افغانستان: چالش ناتو در بیرون مرزهای اروپا. مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، 4(پاییز)، 42-29.
پیشگاهی فرد، زهرا و محمد رحیمی (1387). جایگاه افغانستان در ژئواستراتژی نظام نوین جهانی. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 11(http://www.noormags.ir/view/fa/magazine/number/54790زمستان)، 132-99.
تیشه‌یار، ماندانا (1391). نگاهی به ملاحظات جمهوری اسلامی ایران درباره حضور ناتو در افغانستان. فصل‌نامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، 78(تابستان)، 20-1.
جلالی، محمود (1386). عملیات نظامی در افغانستان از دیدگاه حقوق بین‌الملل. فصل‌نامه مدرس علوم انسانی، 11(4)، 50-25.
جوادی ارجمند، محمدجعفر (1388). تحرک‌های طالبان و تأثیر آن در روابط پاکستان، افغانستان و آمریکا. مطالعات اوراسیای مرکزی، 3(زمستان و بهار)، 60-43.
حکمت‌نیا، حسن (1383). افغانستان هارتلند آسیا. پیک نور، 5(بهار)، 96-84.
زنگنه، پیمان و محمود باهوش فاردقی (1395). بررسی روند ملت-دولت‌سازی در دوران پسا جنگ سرد در افغانستان (با تأکید بر سه بعد بین‌المللی، منطقه‌ای و داخلی). سیاست، 9(بهار)، 44-26.
سریزدی، علی و اسماعیل بقایی هامانه (1384). بررسی مشروعیت حمله نظامی آمریکا به عراق و افغانستان. فصل‌نامه مطالعات بین‌المللی، 5(بهار)، 199-187.
شفیعی، نوذر (1381). بازی قدرت در صحنه افغانستان: اهداف و الگوهای رفتاری. سیاست دفاعی، 40 و 41(پاییز و زمستان)، 58-29.
شیرخانی، محمدعلی و مهدی سبحانی (1392). اقتصاد سیاسی نظامی‌گری و مداخله نظامی آمریکا در افغانستان. سیاست، 28(زمستان)، 134-117.
کدخدایی، عباسعلی (1381). حوادث 11 سپتامبر و رویکرد نوین آمریکا به نظریه جنگ عادلانه. نامه مفید، 8(33)، 104-89.
کرمی، جهانگیر و محمدتقی جهانبخش (1394). جایگاه افغانستان در سیاست امنیتی فدراسیون روسیه. سیاست جهانی، 2(4)، 66-33.
مقدس، محمود (1388). اوباما و خاورمیانه: تحول راهبردی یا تغییر تاکتیکی. فصل‌نامه مطالعات منطقه‌ای، 35(زمستان)، 66-49.
هادیان، حمید (1388). ضعف ساختاری دولت-ملت‌سازی در افغانستان. راهبرد، 35(تابستان)، 152-133.
هالمن، دانیل ال (1384).‌ عملیات روانی نیروی هوایی آمریکا از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۳ (ترجمۀ بیژن ایرانپاک). ‌مطالعات عملیات
 روانی، 11(http://www.noormags.ir/view/fa/magazine/number/70164زمستان)، 209-182.
منابع انگلیسی:
Ayub, Fatima and Sari Kouvo. (2008). Righting the course? Humanitarian intervention, the war on terror and the future of Afghanistan. International affairs, 84.4: 641-657. ‏
Burke, Anthony. (2004). Just war or ethical peace? Moral discourses of strategic violence after 9/11. International Affairs, 80.2: 329-353. ‏
Butler, Michael J. (2003). US Military intervention in crisis, 1945-1994: An empirical inquiry of just war theory. Journal of Conflict Resolution, 47.2: 226-248. ‏
Chesterman, Simon. (2003). Humanitarian intervention and Afghanistan. Oxford University Press.
Connah, Leoni. (2021). US intervention in Afghanistan: Justifying the Unjustifiable?. South Asia Research, 41.1: 70-86. ‏
Crawford, Neta C. (2003). Just war theory and the US counterterror war. Perspectives on Politics, 1.1: 5-25. ‏
Dorn, A. Walter. (2011). The just war index: Comparing warfighting and counterinsurgency in Afghanistan. Journal of Military Ethics, 10.3: 242-262. ‏
Flint, Colin and Ghazi‐Walid Falah. (2004). How the United States justified its war on terrorism: prime morality and the construction of a ‘just war’. Third World Quarterly, 25.8: 1379-1399. ‏
Johnson, James Turner. (2005). Just war, as it was and is First Things. ???, 149.1: 14-24. ‏
Kennedy, Robert. (1999). Is one person's terrorist another's freedom fighter? Western and Islamic approaches to ‘just war’compared. Terrorism and Political Violence, 11.1: 1-21. ‏
Leaning, Jennifer. (2002). Was the Afghan conflict a just war?. Bmj 324.7333: 353-355. ‏
Megoran, Nick. (2008). Militarism, realism, just war, or nonviolence? Critical geopolitics and the problem of normativity. Geopolitics, 13.3: 473-497. ‏
Rubin, Barnett R. (2000). The political economy of war and peace in Afghanistan. World development, 28.10: 1789-1803.
Walzer, Michael. (2002). The triumph of just war theory (and the dangers of success). Social Research: An International Quarterly, 69.4: 925-944.
Walzer, Michael. (2006). Terrorism and just war. Philosophia, 34.1: 3-12. ‏
Williams, Robert E and Dan Caldwell. (2006). Jus Post Bellum: Just war theory and the principles of just peace. International studies perspectives, 7.4: 309-320. ‏
منابع اینترنتی:
مدنی، علی (24 مرداد 1400). هزینه­های 20 سال جنگ افغانستان: انسانی و مالی. قابل دسترس از https://www.isna.ir/news/1400052417333
نکولعل آزاد، فاطمه (15 شهریور 1400). بازتعریف منافع آمریکا در خاورمیانه در پرتو رقابت با چین. قابل دسترس از http://irdiplomacy.ir/fa/news/2005766
Barnes, Julian E. (Sep 14, 2021). Al Qaeda could Rebuild in Afghanistan in a Year or Two, U.S. Officials Say ProQuest. Available from https://www.proquest.com/blogs-podcasts-websites/al-qaeda-could-rebuild-afghanistan-year-two-u-s/docview/2572244595/se-2?accountid=193930
Reiad, Matthew. (Sep 10, 2021). What can we do about Afghanistan?. University Wire, ProQuest. Available from https://www.proquest.com/wire-feeds/what-can-we-do-about-afghanistan /docview /2571960031 /se-2? accountid=193930
USA Facts. (September 3, 2021). How many Americans have died from terrorist attacks since 9/11?. Available from https://usafacts.org/articles/how-many-americans-have-died-from-terrorist-attacks-since-911
مطالعات راهبردی آمریکا
دوره 2، شماره 5 - شماره پیاپی 5
فصلنامه بهار
خرداد 1401
صفحه 125-145

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 آذر 1400
  • تاریخ بازنگری: 19 فروردین 1401
  • تاریخ پذیرش: 08 خرداد 1401
  • تاریخ انتشار: 01 خرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار