افول سیاسی ایالات متحده آمریکا؛ زمینه‌ها و دلایل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار علوم سیاسی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده آمریکا خود را به‌عنوان قدرت اول جهان (هژمونی برتر) معرفی کرد و با برتری قابل‌توجهی در عرصه سیاسی-نظامی و اقتصادی توانست موقعیت مسلطی در عرصه بین‌المللی به دست آورد؛ اما در حال حاضر، نشانه‌های مبتنی بر افول سیاسی این کشور نیز قابل‌مشاهده است. در حقیقت مطالعات نشان می‌دهد که آمریکا از نظر سیاسی (دموکراسی، حقوق بشر، سیاست خارجی، قدرت نرم و...) فاصله‌اش با سایر رقبا در حال کاهش است و در بعضی موارد از رقابت با آن‌ها عقب مانده است. حال پرسش اصلی پژوهش این است که عوامل سیاسی افول هژمون ایالات متحده آمریکا کدم‌اند؟ برای این منظور داده‌های لازم به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری و بر اساس روش توصیفی-تحلیلی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان داد که مؤلفه‌های متعددی مانند نوع حکومت، یک‌جانبه‌گرایی، ایدئولوژی لیبرالیسم، کاهش نفوذ قدرت در کشورهای جهان سوم، کاهش نفوذ سیاسی آمریکا بر روی متحدانش، زوال اعتبار سیاست خارجی آمریکا و...، مهم‌ترین عناصر تعیین‌کننده افول سیاسی است که می‌توان برای آمریکا در آینده تصور کرد.

کلیدواژه‌ها


فارسی

آهویی، مهدی و دیاکو حسینی (1395)، «افول هژمونی آمریکا: معنای انتقال قدرت در نظام جهانی و الزامات سیاست‌گذاری»، مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دوره 6، شماره 20، صص 51-66.
برخورداری، یاسر (1398)، «کاهش نفوذ آمریکا بر روی متحدانش»، در آغاز یک پایان: افول آمریکا، تهران: شبکه رادیویی گفت‌وگو.
بیلیس، جان و استیو اسمیت (1383)، جهانی شدن سیاست، ترجمه ابوالقاسم راه چمنی و دیگران، تهران: ابرار معاصر.
پیرانی، شهره و سید عبداله رضوی (1399)، «بررسی پارامترهای سیاسی-اقتصادی افول ایالات متحده آمریکا»، پژوهش های روابط بین الملل، دوره 10، شماره 4، صص 81-124.
جهانگیری، سعید، فرجان فر، مهسا و ابراهیم متقی (1399)، «واکاوی چگونگی افول هژمونی آمریکا در عرصه جهانی با تأکید بر ویروس کرونا (از منظر حقوقی و سیاسی)»، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، دوره 11، شماره 4، صص 73-93.
رضایی، علیرضا (1396)، «چالش‌های نظام بین‌الملل پساجنگ سرد و هژمونی ایالات متحده آمریکا»، مطالعات سیاسی، سال 9، شماره 36، صص 23-48.
درویشی، حمید (1398)، افول موریانه‌وار آمریکا، اندیشکده مطالعات آمریکا، پژوهشکده شهید صدر، دانشگاه جامعه امام حسین (ع).
دلیرپور، پرویز (1391)، «زوال قدرت نرم ایالات ‌متحده آمریکا»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره دوم، پاییز و زمستان، شماره 7، صص45-62.
ساعی، احمد و قاسم ترابی (1389)، «نظریه ثبات هژمونیک و بحران در نظام اقتصاد جهانی»، فصلنامه سیاست، شماره 40، دوره 4، صص 143-163
سعیدی راد، آرش و همکاران (1398)، آینده قدرت نرم ایران و آمریکا در غرب آسیا، تهران؛ انتشارات شهر یاس.
قامت، جعفر (1396)، «نقش اقتصادی چین در تهدید سلطه‌طلبی آمریکا در آسیا»، مطالعات سیاسی، سال 9، شماره 36، صص 91-118.
قلی زاده، عبدالحمید و شفیعی نوذر (1391)، «نظریه‌ی سیکل قدرت، چارچوبی برای تحلیل فرایند افول قدرت نسبی ایالات متحده و خیزش چین»، روابط خارجی، سال 4، شماره 16، صص 137-168.
قوام، سید عبدالعلی (1384)، روابط بین الملل؛ نظریه و رویکردها، تهران، انتشارات سمت.
کرمی، جهانگیر (1385)، «هژمونی در سیاست بین‌الملل، چارچوب مفهومی، تجربه تاریخی و آینده آن»، پژوهش علوم سیاسی، شماره 3، صص 1-27.
کولایی، الهه و رضا نیکنام (1392)، «چالش‌های راهبردی چین و ایالات متحده بر سر هژمونی جهانی»، پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال 3، شماره 11، صص 161-182.
گزارش راهبردی (1397)، «یک‌جانبه‌گرایی ایالات متحده و تأثیر آن در افول هژمونی آمریکا»، اندیشکده راهبردی تبیین.
مرادی، حجت‌الله و حسین امانلو (1392)، «افول قدرت نرم آمریکا»، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، پاییز، شماره 37، صص 148-135.
والرشتاین، امانوئل (2016)، «سخنرانی علمی موقعیت ژئوپلتیک ایالات متحده از 1945: از هژمونی تا افول غیرقابل‌بازگشت»، مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری.

لاتین

Arrighi, Giovanni. )2007(, Adam Smith in Beijing: Lineages of the 21st Century. New York: Verso.
Carpenter, Ted Galen. (2017), “The Populist Surge and the Rebirth of Foreign Policy Nationalism”, SAIS Review of International Affairs, 37.1: 33–46.
Clack, George; Malamud, Paul (2017), About America How the United States Is Governed. For the Bureau of International Information Programs: DESIGNER: CHLOE ELLIS PHOTO RESEARCH: MAGGIE SLIKE https://usa.usembassy.de/etexts/gov/governed.pdf (p:4)
Clark, I., (2011), China and the United States: a succession of hegemonies?, International Affairs, Volume 87, Issue 1, pp. 13-28.
Doran, Charles F, (1991), Systems in Crisis: New Imperatives of High Politics at Century’s End, Cambridge: Cambridge University Press.
Gramsci, A. (1999), Selections from the Prison Notebooks. Edited and translated by Quentin Hoare and Geoffrey Nowell Smith, London: The Electric Book Company.
Huygens Addison Daniel (2017), American decline and changing global hegemony. A thesis submitted to the graduate faculty in partial fulfillment of the requirements for the degree of MASTER OF ARTS. Program of Study Committee: Richard W. Mansbach, Major Professor James
Kennedy, Paul (1989), The Rise and Fall of the Great Powers: Economic Change and Military Conflict from 1500 to 2000, London: Harper Collins Publishers.
Khong, Y.F., & Malone, D. (2003), Unilateralism and U.S. Foreign Policy: International Perspectives. National Security & Foreign Relations Law eJournal.
Lee. Sabina. (2020), Can America’s Global Leadership Survive?, Columbia News. https://news.columbia.edu/news/americas-global-leadership.
Mearsheimer John J (2019), “Bound to Fail: The Rise and Fall of the Liberal International Order”, International Security, 43 (4): 7–50.
McCarthy, Rory (2010), “Barak: Make Peace with Palestinians or Face Apartheid,” Guardian, February 2, https://www.theguardian.com/world/2010/feb/03/barak-apartheid-
M.J.C. Vile (2007), Politics in the USA Sixth edition. by Routledge. http://www.untag-smd.ac.id/files/Perpustakaan_Digital_2/POLITICS%20AND%20GOVERNMENT%20Politics%20in%20the%20USA.pdf. P282
Modelski, George (1987), Long Cycles in World Politics, London: Macmillan.
Nye, Joseph (2004), Soft Power and leadership, compass: a Journal of leadership, Compass is published by the center for public leadership, John F. Kennedy School of Government, Harvard university
Piketty, Thomas (2014), Capital in the Twenty-First Century. Cambridge, Mass, Harvard University Press.
Princeton Task Force (2010), Anti-americanism in the Obama Era, Prinston. Princeton university press.
Regilme Salvador Santino F Jr. (2014), “Bringing the Global Political Economy Back in: Neoliberalism, Globalization, and Democratic Consolidation”, International Studies Perspectives, 15.3, 277–296.
Regilme Salvador Santino F Jr, and James Parisot. (2017), “Introduction: American Hegemony – Global Cooperation and Conflict” American Hegemony and the Rise of Emerging Powers, Abingdon and New York: Routledge. 2017. 3–18.
Regilme, Salvador Santino F. Jr. (2019), The Decline of American Power and Donald Trump: Reflections on Human Rights, Neoliberalism, and the World Order. Geoforum, (102) June: 157- 166. P (159)file:///C:/Users/armita/ Downloads/2019Trumpforposting.pdf
Schmidt, B, C. (2019), The debate on American hegemony, Dialogue of Civilizations Research Institute, 1-9, Retrieved from https://bit.ly/3lrsIJg.
Wallerstein, Immanuel (1987), “The United States and the World ‘Crisis”, in Terry BoswellandAlbert Bergesen, eds., America’s Changing Role in the World System, NewYork: Praeger.