افول قدرت نرم آمریکا؛ دیدگاه‌ها و زمینه‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 * نویسنده مسئول: استاد، گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد اندیشه سیاسی اسلام، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

شکست‌­های متوالی قدرت سخت آمریکا و افزایش هزینه‌­های مادی و معنوی این کشور در کاربست منابع سخت‌افزاری قدرت باعث گردید تا این کشور منابع نرم‌­افزاری قدرت را بیشتر مورد توجه قرار دهد که در این زمینه موفقیت­‌هایی به دست آورد؛ ولی عملکرد، سیاست­گذاری و مدیریت مقامات آمریکایی در سیاست جهانی منجر به کاهش مشروعیت و مقبولیت قدرت آمریکا در افکار عمومی بین‌المللی گردید. به عبارتی، مرحله رشد و نمو قدرت نرم‌­افزاری آمریکا دچار نزول و افول شده و در شرایط فعلی، آمریکا دیگر توانمندی لازم برای اعمال قدرت نرم را ندارد؛ زیرا سیاست‌های این کشور برای دولت-ملت‌ها دارای زیبایی، شکوه و مقبولیت نیست و منابع فرهنگی، سیاسی و اقتصادی قدرت نرم آمریکا با بدبینی مواجه شده­‌اند. با توجه به اهمیت مقولۀ قدرت نرم در مناسبات جهانی و نحوه عملکرد ایالات متحده آمریکا در این زمینه، مقاله حاضر تلاش دارد به این سؤال اصلی پاسخ دهد که دلایل افول قدرت نرم ایالات متحده آمریکا در روند سیاست جهانی چه مؤلفه‌هایی است؟ برای پاسخ به سؤال اصلی مقاله، نگارندگان با کاربست روش تحلیلی-توصیفی تلاش در تبیین زمینه‌های افول منابع نرم قدرت آمریکا را دارند. یافته‌ها نشان می‌دهند دلایل افول قدرت نرم آمریکا عبارت‌اند از ظهور قدرت‌های جدید، بحران‌های داخلی، کاهش تأثیرات بین‌المللی بر نهادهای مالی و اقتصادی، بی‌اعتباری دیپلماسی آمریکا، هزینه‌های سیاسی و اقتصادی نظامی­گری، کاهش قدرت هنجاری، اضمحلال رؤیای آمریکایی در افکار جهانی، کاهش توانمندی اقتصادی، رشد مرزشکنی دانش توسط قدرت‌های منطقه‌ای، گسترش آمریکاستیزی، بیداری سیاسی ملت‌ها و... .

کلیدواژه‌ها


منابع

فارسی

آدمی، علی و مهدیه قرشی (1394)، «افول قدرت نرم آمریکا؛ شاخص‌ها و مؤلفه‌ها»، سیاست جهانی، زمستان، شماره 4. صص 203-240.
آهویی، مهدی و دیاکو حسینی (1395)، «افول هژمونی آمریکا: معنای انتقال قدرت در نظام جهانی و الزامات سیاست‌گذاری»، سیاست‌گذاری عمومی، دوره ششم، پاییز، شماره 20، صص 51-66.
بختیاری، تهمینه (1397)، «افول قدرت نرم آمریکا»، پژوهش خبری خبرگزاری صداوسیما، پانزدهم آذر.
برخورداری، یاسر (1398)، «کاهش نفوذ آمریکا بر روی متحدانش»، در آغاز یک پایان: افول آمریکا، تهران: شبکه رادیویی گفت­وگو.
برمن. آ، راسل (1393)، «انزواطلبی جدید آمریکا»، ترجمه قدرت رستم­لو، رصد جنگ نرم، پاییز، شماره 3، صص 63-68.
بولتن رصدی تحلیل نبأ (1399)، بررسی افول قدرت نرم آمریکا، بولتن رصدی تحلیل نبأ، شماره 3.
جاودانی­مقدم، مهدی و مهدی امیری (1389)، مؤلفه­های افول قدرت آمریکا در نظام بین­الملل، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس.
حسینی، سید اصغر و راحله جمعه­زاده (1392)، «تبیین نظری قدرت نرم بر مبنای نگرشی فرا نای به کاربست منابع غیرمادی قدرت در سیاست خارجی»، سیاست نظری، دوره جدید، بهار و تابستان، شماره 13، صص 139-160.
خداوردی، حسن و فرزانه رحمتی (1397)، «راهبرد قدرت نرم آمریکا در مقابل جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات سیاسی، سال دهم، بهار، شماره 39، صص 75-94.
دانش­نیا، فرهاد (1392)، «قبض و بسط مفهوم قدرت در سامان فکری جوزف نای»، جستارهای سیاسی معاصر، دوره 4، پاییز، شماره 9، صص 67-87.
دلیرپور، پرویز (1391)، «زوال قدرت نرم ایالات ‌متحده آمریکا»، مطالعات قدرت نرم، پاییز و زمستان، شماره 7، صص 45-62.
دهشیری، محمدرضا (1397)، «افول قدرت نرم آمریکا»، مطالعات قدرت نرم، پاییز و زمستان، شماره 19، صص 35-68.
دهشیری، محمدرضا (1398)، «افول قدرت نرم ایالات متحده آمریکا»، در آغاز یک پایان: افول آمریکا، تهران: شبکه رادیویی گفت­وگو.
رفیع، حسین و ملیحه نیک­روش (1392)، «دیپلماسی عمومی و قدرت نرم»، روابط بین­الملل، دوره 6، تابستان، شماره 22، صص 99-133.
زمانی، حبیب (1398)، «امواج بیداری اسلامی خود نشانه آشکار از افول آمریکا است»، در آغاز یک پایان: افول آمریکا، تهران: شبکه رادیویی گفت­وگو.
عصر دیپلماسی (1398)، «نظریه ثبات هژمونیک و مسئله افول قدرت آمریکا»، پایگاه خبری عصر دیپلماسی، سی‌ویک تیر.
علی­دوستی، قاسم (1398)، «جنگ­ها مهم­ترین عامل زوال قدرت آمریکا»، در آغاز یک پایان: افول آمریکا، تهران: شبکه رادیویی گفت­وگو.
عیوضی، محمدرحیم و مونا پاسا (1392)، «الگوی تحلیلی قدرت نرم و سیاست بین‌الملل»، قدرت نرم، دوره 3، پائیز و زمستان، شماره 9، صص 99-122.
کتابی، محمود و دیگران (1391)، «قدرت نرم و راهبرد هژمونیک­گرایی آمریکا»، دانش سیاسی، پاییز و زمستان، شماره 16، 107-128.
کریم­خانی، فهیمه (1389)، «نقد و بررسی آمریکاستیزی: علل و ریشه­ها»، مطالعات خاورمیانه، تابستان، شماره 37، صص 240-261.
گروهی از نویسندگان (1398)، آغاز یک پایان: افول آمریکا، تهران: شبکه رادیویی گفت­وگو.
ماه­پیشانیان، مهسا (1392)، «چالش­های قدرت نرم آمریکا»، مطالعات منطقه­ای، بهار، شماره 2، صص 1-32.
مرادی، حجت­الله و حسین امانلو (1392)، «افول قدرت نرم آمریکا»، مطالعات عملیات روانی، پاییز، شماره 37، صص 135-148.
نای، جوزف (1396)، دونالد ترامپ و افول قدرت نرم آمریکا، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا).
وحیدی، موسی­الرضا (1386)، «فراتکنولوژی و تحول مفهوم قدرت در روابط بین­الملل»، مطالعات راهبردی، زمستان، شماره 38، صص 697-724.

لاتین

Ahmad, Azhar (2012), “Concept of national power”, Strategic Studies, Summer & Autumn, Vol. 32, No. 2/3, pp 83–101.
Baldwin, David (2002), “Power and International Relation”, in Handbook of International Relations, Walter Carlsnaes et.al (eds.), London: SAGE.
Dahl, Robert A. (1957), “The concept of power”, Behavioral Science, Volume 2, Issue 3, pp 201-215.
Datta, Monti Narayan (2009), “The Decline of America’s Soft Power in the United Nations”, International Studies Perspectives, August, Volume 10, Issue 3, PP.265–284.
Kaviani, Reza (2017), “The Concept of Power in International Relations”, International Journal of Political Science, Summer, Vol.7, No 2, pp 29-36.
Kurlantzick, Joshua (2005), “The Decline of American Soft Power”, in Current History, December 01.
Li, Eric (2018), “The Rise and Fall of Soft Power”, foreign policy, August 20.
 National Intelligence Council (2012), Global Trends 2030: Alternative Worlds, US: publication of the National Intelligence Council.
Nye, Joseph S. (2019), American Soft Power in the Age of Trump, In Project Syndicate.
Nye, Joseph S. (2018), “America’s soft power is robust and resilient”, Special to Gulf News, February 09.
Nye, Joseph S. (2018), “Donald Trump and the Decline of US Soft Power”, Feb 6, Project Syndicate.
Nye, Joseph S. (2013), Hard, Soft, and Smart Power, Edited by Andrew F. Cooper, Jorge Heine and Ramesh Thakur, The Oxford Handbook of Modern Diplomacy.
Nye, Joseph S. (2020), No, President Trump: You’ve Weakened America’s Soft Power, Feb 25, The New York Times.
Nye, Joseph S. (1990), “Soft Power”, Foreign Policy, Autumn, No. 80, pp 153–171.
Nye, Joseph S. (2017), “Soft power: the origins and political progress of a concept”, Palgrave Communications, 24 Jan, 3(1), pp 1-3.
Nye, Joseph S. (2021), “Soft power: the evolution of a concept”, Journal of Political Power, at: https://www.softpowerclub.org/wp-content/uploads/2021/03/Nye-Soft-power-the-evolution-of-a-concept-1.pdf
Rosenblum, Todd (2019), “The demise of American soft power”, the hill: opinion contributor 191, Oct 28.
USC Center on Public Diplomacy (2019), “The Soft Power 30: A Global Ranking of Soft Power 2019”, US: Portland, Facebook, USC Center on Public Diplomacy.
van Ham, Peter (2010), Social Power in International Politics, London: routledge.