Legal-economic analysis of cryptocurrencies and the emergence of new structures of the virtual financial, monetary and currency system in the international economy; (Case study of the United States)

تحلیل حقوقی-اقتصادی رمزارزش‌ها و ظهور ساختارهای نوین نظام مالی، پولی و ارزی مجازی در اقتصاد بین الملل (مطالعه موردی کشور آمریکا)

محمّدحمزه قدیری‌نژادیان ^[1]  | مهدی ساقی^[2] | محسن رضائی صدرآبادی^[3]

چکیده

امروزه با گسترش فن‌آوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی، شاهد ظهور تأثیرات فضای مجازی در گستره‌های مختلف زندگی می‌باشیم، به‌گونه‌ای که توسعه‌ی اقتصاد فضای مجازی، دنیای اقتصاد را با پدیده‌ای نوین به نام رمزارزش‌ها روبرو کرده که با گسترش آن‌ها، حکمرانی پولی دولت‌ها در حال کاهش است و در نظام پولی مجازی نوین، بازیگران جدیدی وارد شده و موازنه‌ی میان قدرت‌های اقتصادی-سیاسی، مخصوصاً کشور آمریکا را به‌عنوان یکی از سلطه‌گران نظام مالی بین‌الملل، برهم زده‌اند. لذا سؤال مهم این است که رویکرد مواجهه آمریکا با فرصت‌ها و تهدیدهای این تحول در نظام مالی و اقتصادی چگونه بوده است. در این مقاله سعی شده با روش تحلیل استنادی مبتنی بر رویکرد تحلیلی- توصیفی ضمن بررسی ساختارهای نوین نظام پولی و ارزی مجازی در اقتصاد بین‌الملل به تحلیل نحوه‌ی اعمال سیاست‌های آمریکا و مقررات حقوقی ناظر به رمزارزش‌ها پرداخته شود. در پایان نیز راه‌حل‌های پیشنهادی برای استفاده حداکثری از فرصت‌ها و کاهش تهدیدات در مواجهه با این تحولات ارائه گردید که نتایج نشان می‌دهد که اولاً ماهیت غیرمتمرکز رمزارزش‌ها، قانون‌گذاری را سخت‌تر از دیگر مسائل مالی و پولی کرده، اما می‌توان گفت باتوجه به گستردگی و تنوع انواع رمزارزش‌ها، برخی ماهیت پولی و برخی دیگر ماهیت دارایی دارند. لذا از این‌رو رویکرد پنج دستگاه دولتی آمریکا در خصوص رمزارزش‌ها در داخل کشور باتوجه به اهداف مختلف، متفاوت هستند. ثانیاً در سطح بین‌المللی به صورت کلی کشور آمریکا با رویکرد حفظ هژمونی دلار اقدام به حمایت از رمزارزش­های مبتنی بر دلار (مانند تِتِر) نموده است و با جریمه رقبای این رمز ارزها پازل را به سمت حفظ هژمونی دلار بهم زده است. از سوی دیگر با حمایت از شرکت­های فناوری که در حوزه رصد و پایش مبادلات رمزارزش­ها هستند، اقدام به کنترل و نظارت بر بازیگران این حوزه نموده است.

کلیدواژه‌ها: رمزارزش‌ها، سلطه دلار، کیف‌پول، صرافی‌های مجازی، آمریکا.

مقدمه

تاریخ پیشرفت‌های بشر در طول سه عصر کشاورزی، عصر صنعتی و عصر اطلاعات به‌صورت سه موج تغییر، اتفاق افتاده است. در این میان، پیشرفت‌ها نشان می‌دهند که چهارمین موج تغییر یا عصر مجازی شرایط جدیدی را به وجود خواهد آورد که بیشتر امور روزمره زندگی بشر در فضای مجازی اتفاق خواهد افتاد. نقطه عطف این عصر، ایجاد شبکه ارتباطی بین رایانه‌ها و گسترش آن در قالب اینترنت به‌عنوان مشخص‌ترین نماد این عصر بوده است. در این میان عده‌ای از اندیشمندان از سال‌های گذشته پیش‌بینی کرده بودند که «این تحولات به همراه توسعه سریع دانش که از طریق شبکه‌های اینترنت به‌سرعت در حال گسترش می‌باشد، زمینه رسیدن بشر از دنیای یک‌بعدی به دنیای سه‌بعدی عصر مجازی یا موج چهارم را نوید می‌دهد» (جلالی، ۱۳۸۲: 15).

لازم به ذکر است در خلال این پیشرفت‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای بالقوه‌ای در پیش‌روی نظام جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، که عدم مطالعه دقیق و آینده‌نگرانه موضوعات پیش‌رو می‌تواند ضررهای قابل توجهی بر کشورمان وارد نماید. یکی از محورهای مهم و اثرگذار فضای مجازی، اثر بر نظام اقتصادی کشور و تحول آن و ایجاد یک نظام اقتصادی جدید است که می‌توان تعبیر «تغییر پارادایم‌های اقتصادی» را در این خصوص استفاده نمود.

در ذیل نظام اقتصادی، یکی از موضوعات مهم که با گسترش فناوری و اجتماعات مجازی، تجارت‌ الکترونیک و دادوستدهای بین‌المللی در راستای جهانی شدن و ایجاد نظم نوین جهانی مورد توجه قرار گرفته است، پدیده رمزارزش‌ها^[4] (رمزدارایی‌ها و رمزپول‌ها) و سازوکارهای مرتبط با آن است. این پدیده نشأت گرفته از رشد فناوری‌ای به‌نام «بلاک‌چین» و استفاده آن در فضای مجازی بوده است. همچنین از بعد اقتصادی، لازمه تجارت و دادوستد در دنیای مجازی امکان تراکنش‌های مالی در سطح بین‌المللی بوده که پول مجازی برای رفع این نیاز به عنوان ابزار مبادلات در عرصه مجازی مورد استفاده فعالان قرار گرفته است و روزبه روز رشد و گسترش پیدا کرده است (European Central Bank, 2012: 10).

در این میان گسترش رمزارزش‌ها^[5] باعث شده است که مناسبات مالی بین‌المللی نوین به همراه مفاهیم و بازیگران جدید شکل بگیرد و ساختارهای سنتی دچار تغییر و تحول شوند. لذا از آنجا که کشور آمریکا پس از پایان جنگ جهانی دوم با توجه به قدرت اقتصادی و تحمیل معاهده برتون وودز^[6] به سایر کشورهای جهان توانسته است سلطه دلار را گسترش دهد و به وسیله آن به سایر کشورهای جهان فشار اقتصادی وارد نماید، به‌عنوان کشور پیش‌رو در نوک پیکان این تحولات قرار دارد و رویکردهای مواجهه این کشور با این تغییر و تحولات و نحوه استفاده آن از فرصت‌ها و مهار تهدیدها یکی از مسائل مهم است که در این مقاله مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است.

به منظور پاسخ به سؤال مذکور ابتدا سعی شده است که پس از بیان پیشینه و روش‌شناسی تحقیق، به صورت اجمالی سازوکار فنی- اقتصادی پدیده رمزارزش‌ها و بروز و ظهور آن‌ها شرح داده شود و زیست‌بوم رمزارزش‌ها و نهادها و ساختارهای نوین نظام پولی و ارزی مجازی در اقتصاد بین‌الملل تبیین گردد. سپس به نحوه‌ی اعمال سیاست‌های پولی و مالیاتی کشور آمریکا و قوانین و مقررات حقوقی ناظر به رمزارزش‌ها در آن پرداخته شده و در بخش سوم به‌منظور تحلیل مناسب فرصت‌ها و تهدیدهای رمزارزش‌ها برای هژمونی دلار در سطح بین‌المللی، نحوه مواجهه آمریکا در نظام مالی و پولی بین‌الملل، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و در تبع آن بخش کوچکی از فرصت‌ها و تهدیدات بیان شده است. در پایان نیز سعی شده است که راه‌حل‌های پیشنهادی ایجابی در طراحی رمزارزش ملی برای استفاده حداکثری از فرصت‌ها و کاهش تهدیدات در مواجهه با این تحولات ارائه گردد.

پیشینه تحقیق

در مورد فرصت‌ها و تهدیدهای ساختارهای نوین نظام پولی و ارزی مجازی (رمزارزش‌ها) در عرصه اقتصاد بین‌الملل و نحوه مواجهه کشورها تحقیقات مناسبی انجام شده است که به اختصار می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

روزاریو (2018) در مقاله‌ای تحت عنوان «تنظیم ارزهای رمزنگاری شده و فناوری های بلاک‌چین، جمع‌آوری سرمایه و مالیات بر رمزارزش‌ها» به بررسی ماهیت رمزارزش‌ها و این سؤال پرداخته است که آیا آن­ها بخشی از دارایی‌های غیر­پولی هستند یا آنکه می‌توان به عنوان نوعی ارز در قبال آن ها سرمایه گذاری کرد و با توجه به ماهیت اقتصادی و حقوقی آن­ها، به تبیین و تحلیل چگونگی به کارگیری ابزار­های مالی دولت در این عرصه می­توان پرداخت.

تاتیانا (2014) در مقاله­ای تحت عنوان «مبارزه با پولشویی در عصر بانکداری آنلاین، ارزهای مجازی و قمار اینترنتی» بیان می‌کند که توسعه مفاهیم جدید برای مقابله با جرم و جنایت در اینترنت در سال‌های اخیر، یکی از اولویت­ها در سطح ملی و بین‌المللی بوده است و نیز یکی از بخش­هایی که چالش­های خاصی را ایجاد می‌کند، پولشویی از طریق اینترنت است. لذا در مقاله­ی خود با تجزیه و تحلیل خطرات و چالش­هایی که مبارزه با پولشویی آنلاین برای تنظیم کنندگان و سازمان‌های اجرای قانون ایجاد می‌کند، به درک مشکل پیچیده پولشویی سایبری پرداخته و راه پیش­رو برای جلوگیری از پولشویی سودهای غیر قانونی در اینترنت را، نشان می‌دهد.

همچنین لام پاک (2015) طی مقاله­ای با عنوان «راهنمای ارزهای دیجیتال، نگاهی به مقررات مربوط به ارزهای مجازی» چشم­انداز ارزهای مجازی را از منظر نظارتی بازار بیان می‌کند و سپس بیت کوین را به‌عنوان نوعی ارز مجازی به عنوان ارزی غیرمتمرکز شناخته و سپس بازیگران اصلی آن را مورد تحلیل و بررسی قرار می­دهد و پس از آن به بررسی طیف وسیعی از رویکردها و نظرات نظارتی موجود درباره استفاده­های قانونی و خطرات احتمالی تنظیم بازار آن می‌پردازد.

 مطالعه دیگر با عنوان «جهانی‌شدن ارزهای مجازی و حکمرانی اقتصادی دولت» است که توسط ارغوانی و میر­احمدی (2020) با هدف بررسی جهانی شدن بیت­کوین و ارزهای مجازی و تأثیر آن‌ها بر حکمرانی اقتصادی دولت‌ها نگاشته شده است؛ ایشان با طرح این پرسش که بیت­کوین و ارزهای مجازی چه ویژگی‌هایی در عصر جهانی شدن دارند و چه تأثیری بر حکمرانی اقتصادی دولت‌ها می‌توانند داشته باشند، ضمن بررسی اقتصاد سیاسی و جهانی شدن بیت‌کوین و ارزهای مجازی و تأثیر آن‌ها بر حکمرانی اقتصادی دولت‌ها به‌عنوان محور پژوهش، مبتنی بر رویکرد توصیفی- تبیینی، ویژگی‌های این ارزها را در مواردی مانند غیرمتمرکز بودن، عدم توانایی کنترل و نظارت دولت بر آن و حذف نیاز به‌ واسطه برای انتقال پول معرفی کرده‌اند.

در مقاله­ای دیگر تحت عنوان «موقعیت رمز ارزهای دیجیتال در نظام ملی و بین­المللی» که توسط رحیمی و شریفیان (1399) نگاشته شده، به ماهیت حقوقی و مقرراتی رمز ارزها در کشورهای مختلف پرداخته و با بررسی رویکرد گذشته­ی سازمان­های بین‌المللی تاکنون نسبت به رمزارزها و همچنین موضوع استخراج رمز ارزها، آن­ها را مورد بررسی و مداقه قرار داده است. در این مقاله به این پرسش اصلی پاسخ می­دهد که چه رویکردی مناسب کشور جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با نظام بین­المللی ارزهای دیجیتال است و این فرضیه علمی را که رمز ارزهای دیجیتال این قابلیت را دارند که در بنیان هر دولتی زمینه­ساز نظام اقتصادی نیرومند باشند، اثبات می­کند.

محمود خادمان، ابوطالب کوشا و فاطمه نوری (1400) در مقاله‌ای تحت عنوان «شناسایی ماهیت حقوقی رمزارزها با تحلیل ساختاری آن‌ها در نظام حقوقی ایران»، شناسایی ماهیت رمزارزش‌ها را دارای رابطه تنگاتنگی با بازشناسی ساختار فنی هریک از اقسام آن عنوان می‌کند. نویسندگان این مقاله به نظر حسینعلی سعدی و رضا میرزاخانی (1397) مندرج در مقاله‌ی «بیت‌کوین و ماهیت مالی- فقهی پول مجازی» در این خصوص که برای رمزارزش‌ها نمی‌توان مالیتی قائل شد چراکه عقلای جامعه به جهت فقدان پشتوانه از منشأ، غیرمتمرکز بودن و ابهاماتی که در مورد آن وجود دارد، بدان تمایلی ندارند. ایراد وارد کرده و اشاره می‌دارد که این تفکر صحیح نیست، زیرا رمزارزش‌ها، نزد آشنایان با این بازار، به سبب منافعی که دارد مرغوب است. از نظر نوری، گونه‌ای از اموال غیرمادی و یا در صورت توسعه و تسری مفهوم عین به اموال ناملموس، از اعیان محسوب شده که دارای مالیت عرفی و شرعی نیز می‌باشند. رمزارزش‌ها اگرچه از لحاظ تئوریک و مبانی حقوقی و اقتصادی می‌توانند کارکردهای پول را ایفا نمایند و به‌عنوان واسطه مبادله در میان مردم جهان نیز پذیرفته شده‌اند لکن بر اساس قوانین پولی، جهت صدق عنوان پول، نیازمند شناسایی دولت‌ها نیز می‌باشند.

در تحقیقات مذکور به طور جامع به تغییرات نظام پولی بر مبنای ارز­ها و پول­های مجازی پرداخته نشده­است. در واقع مقایسه­ای میان ساختار اقتصادی حقوقی فعلی نظام پولی بین­الملل بر مبنای ارزهای فعلی و ساختار اقتصادی حقوقی نظام پولی بین­المللی بر مبنای­های مجازی صورت نگرفته ­است. ثانیاً به تاثیر رمزارزش‌ها بر هژمونی و اقتدار ارز دلار به عنوان مبنای ارز بین­المللی، پرداخته نشده ­است. و این مطلب دارای اهمیت بسیاری می­باشد، ­چرا که نظام پولی دلار،­ به‌عنوان یکی از ارکان رکین قدرت اقتصادی آمریکا در جهان شناخته می­شود و با شکست هیمنه این نظام پولی، قدرت سیاسی و اقتصادی آمریکا با چالش‌های بسیار جدی مواجه خواهد ­شد.

روش‌شناسی

تحلیل محتوا از روش­های عمده­ی مشاهده­ی اسنادی است که به وسیله آن می­توان متون و اسناد و مدارک را، مربوط به گذشته و خواه مربوط به زمان حال، مورد ارزیابی و تحلیلی منظم و دقیق قرار داد. در طبقه­بندی کلی، معمولاً روش­های متفاوت تحلیل محتوا به دو دسته­ی کلی روش تحلیل محتوای کمی و روش تحلیل محتوای کیفی تقسیم می­شوند. در روش­های کمی، معمولا مقدار زیادی از داده­ها به طور مختصر تحلیل می­شوند. در این روش می­توان مجموعه­ای از اسناد یا متون را استخراج و شمارش و طبقه­بندی کرد. در روش­های کیفی، مقدار کمی داده­های مرکب و مفصل تحلیل می­شوند و پایه­ی واحد اطلاعاتی ظهور یا غیبت یک خصیصه است (فاضلی، 1376: 114).

یکی از روش­های تحقیق که محقق را برای رسیدن به واقعیت یاری می­دهد، استفاده از روش «تحلیل استنادی» است که امروزه برخی از دانشمندان آن را به‌عنوان روشی ارزشمند شناخته­اند.

تحلیل استنادی روشی است که براساس استنادها و ارجاعات، روابطی را که میان نوشته­های هم موضوع در یک یا چند حوزه­ی موضوعی وجود دارد را کشف می­کند و این امر نیز به نوبه خود منجر به یافتن روابط موجود میان مؤلفان و دانشمندان موضوعی که احتمالاً در نگارش متون علمی از هم تأثیر پذیرفته­اند می­شود. همچنین روش تحلیل استنادی به منظور انجام هدف مذکور بر منابع اطلاعاتی مکتوب استوار است (صمدی و فدایی، 1394: 52 و 56).

در این پژوهش براساس روش تحلیل استنادی مبتنی بر رویکرد توصیفی- تحلیلی با شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه­ای پرداخته شده است.

تببین نهادهای نوین و تحولات نظام پولی با ظهور رمزارزش‌ها

1ـ مقدمه‌ای بر تاریخچه و سازوکار رمزارزش‌ها

«اگرچه ریشه و بنیان نظری رمزارزش‌ها را باید در مکتب پولی اتریش و نحله متالیسم^[7] دنبال کرد^[8]، ولی در مورد تاریخچه پیاده‌سازی پول و ارز مجازی­ای که تحت نظارت و سلطه دولت­ها نباشد، باید گفت که تاریخچه پول­های مجازی و دیجیتال، به تحقیقات دیوید چام و استفان برندز در سال ۱۹۸۳ باز می­گردد. افرادی چون آدام بک تأییدیه کار در شبکه و سازوکاری برای کنترل از طریق الگوریتم­ها هَش­کش^[9] را توسعه دادند تا آنکه وی­دای  پروتکل پول رمزگذاری شده را پیشنهاد نمود. وی­دای که یک متخصص حوزه فناوری اطلاعات است، مفهوم پول مجازی را به معنای پول رمزگذاری شده، اولین بار در سال ۱۹۹۸، در تارنمای شخصی خود به عنوان یک ایده مطرح نمود. مقصود او از این پیشنهاد، تسهیل امور مالی و ایجاد پولی بدون حضور واسطه­ها بود»(بانک مرکزی اروپا^[10]، ۲۰۱۲: ۵).

اولین ارز دیجیتال به نام فلوز^[11] در سال 1999 توسط وبسایت flooz.com به منظور بازاریابی و جذب مشتریان بیشتر راه اندازی شد. این ارز دیجتال در سال 2001 به دلیل آنچه اف بی آی آن را کلاهبرداری خواند، از بین رفت. سپس پس از سال­ها در فوریه سال ۲۰۰۸، در مقاله‌ای^[12] توسط برنامه‌نویس ژاپنی به نام مستعار ساتوشی ناکاموتو پول مجازی «بیت­کوین»، به متخصصان و مردم جهان معرفی شد. در توضیح باید گفت یک ایمیل با نام ساتوشی ناکاموتو برای افراد مختلفی ارسال شد و ضمن منتشر کردن یک سند ۹ صفحه‌ای درباره پول الکترونیکی، از کاربران دعوت شد، ­در توسعه نرم‌افزار آن همکاری کنند و یک اجتماع پیرامونش بسازند.

در این اسناد وعده داده شده ­بود، ­این پول دیجیتالی نیازی به نهادهای قانونی مالی برای تبادل پول و بایگانی اطلاعات ندارد و دو طرف به طور مستقیم بدون درگیر شدن با فرآیندهای احراز هویت می‌توانند تراکنش داشته باشند. در پایان این سند نام ساتوشی ناکاموتو و یک ایمیل غیرقابل ردیابی درج شده بود (Nakamoto, 2009: 8).

لذا ناکاموتو یک واحد پولی‌ خلق کرد و آن را بیت‌کوین نامید که ترکیبی از کلمات بیت به معنای واحد اطلاعات کامپیوتری و کوین به معنی سکه است. البته پول اختراع شده‌ی او هیچ شباهتی به سکه یا اسکناس ندارد، هیچ اثری از کاغذ، مس، نقره یا طلا در ساخت این پول وجود ندارد و فقط ۳۱ هزار خط برنامه و یک اعلامیه اینترنتی در مورد آن ذکر شده است. وی می‌خواسته واحد پولی‌ای اختراع کند که تحت تأثیر سیاست‌های غیرقابل پیش‌بینی مالی و دزدی‌های نظام بانکی نباشد (Nakamoto, 2009: 8).

برای آشنایی بهتر با رمزارزش‌ها و سازوکار آن­ها باید به مباحث فنی پیاده­سازی و اجرایی کردن بیت­کوین، به عنوان اولین ارز مجازی رمزنگاری شده، اشاره کرد. لذا در ادامه به بررسی سازوکار فنی ارز مجازی بیت­کوین به طو پرداخته شده­است.

مخترع یا مخترعین بیت­کوین سعی داشتند، ­سازوکار انتقال مالی­ای ایجاد کنند که نقل و انتقالات مالی بدون نهاد واسط مانند بانک­ها و حاکمیت­ها انجام شود و تبادلات مالی به صورت مستقیم بین افراد انجام شود. برای پیاده­سازی این ایده بزرگترین مشکلی که وجود داشت، مشکل مصرف دوگانه پول دیجیتال و مجازی بود. در توضیح باید گفت که پول دیجیتال چیزی نیست، جز یک فایل کامپیوتری دیجیتالی و این فایل را می‌توان مثل بقیه فایل‌های رایانه‌ای کپی کرد و برای چندین نفر ارسال نمود. از آنجایی که داده‌های کامپیوتری به راحتی قابل کپی کردن هستند،­افراد می‌توانستند پول‌های دیجیتالی خود را به مقدار دلخواه کپی کرده و چندین بار خرج نمایند، در حالی که در پول‌های فیزیکی بعد از خرج پول مالکیت آن از عهده فرد خارج می‌شود.

لذا مخترع بیت‌کوین برای رفع این مشکل دو راه حل ارائه کرد: الف) بلاک‌چین، که یک دفترکل خدشه ناپذیر و تغییرناپذیر است و همه کامپیوترهای شبکه،­آن را به اشتراک گذاشته‌اند. ب) پروتکل اجماع «اثبات کار^[13]»، که به توافق عمومی و تأیید و ثبت تراکنش‌ها در بلاک‌چین کمک می‌کند (Nakamoto, 2009: 2). برای آشنایی بهتر می­بایست دو مفهوم بلاکچین و پروتکل اجماع تبیین شود:

1ـ1ـ بلاکچین

ساتوشی برای حل مشکل مصرف دوباره پول در شبکه نقل و انتقالات پولی و از بین بردن واسطه­ها، شبکه نقطه به نقطه بر مبنای بلاکچین را طراحی و برنامه­ریزی کرد که تمام اطلاعات نقل و انتقال، بین کلیه کامپیوترهای فعال در شبکه که در سراسر جهان توزیع شده­اند، به اشتراک گذاشته شود به­گونه ای که در این شبکه تمام جزئیات تراکنش­ها (از جمله زمان و تاریخ انجام آن­ها، مقدار رد و بدل شده و ...) ثبت شود تا امکان تقلب و خرج نمودن دوباره پول از بین رود(Nakamoto, 2009: 2).

لازم به ذکر است که برای بلاکچین تاکنون تعریف‌های متعددی مطرح شده است. یکی از این تعاریف مناسب عبارت است از:

بلاکچین یک شبکه غیرمتمرکز و توزیعی از رایانه‌هاست که به عنوان تکنولوژی و ابزاری پیشرفته برای ضبط و ذخیره اطلاعات به صورت امن و قابلیت تأیید اعتبار استفاده می‌شود. به عبارتی بلاکچین یک دفتر کل توزیع‌شده یا پایگاه داده‌ای توزیع شده است که شبکه‌ای غیرمتمرکز از کامپیوترها تراکنش‌ها را در آن ضبط می‌کنند (Wright & De Filippi, 2015: 8).

برای فهم و توضیح بهتر بلاکچین، ابتدا لازم است مقدمه‌ای در مورد مفهوم شبکه و ژنرال‌های بیزانس^[14] بیان گردد. در مورد شبکه باید گفت که به طور کلی می‌توان برای ایجاد شبکه سه حالت متصور است (Wright & De Filippi, 2015: 8):

شبکه متمرکز: حالت اول شبکه متمرکز از رایانه‌ها است که در آن کلیه رایانه‌ها به یک سرور مرکزی و رایانه مرکزی وصل هستند.

شبکه غیرمتمرکز غیرتوزیعی: حالت دوم شبکه غیرمتمرکز است ولی ارتباط بین کلیه رایانه‌ها توزیع نشده است و رایانه‌های مرکزی به هم متصل هستند.

شبکه غیرمتمرکز توزیعی: حالت سوم حالتی است که در آن کلیه رایانه‌ها به یکدیگر وصل شده‌اند و رایانه مرکزی وجود ندارد.

سه حالت از شبکه مذکور به ترتیب در شکل زیر نشان داده شده است:

شکل 1: انواع شبکه‌ها (Wright & De Filippi, 2015: 8).

شکل (a) یک شبکه متمرکز از رایانه‌هاست. شکل (b) یک شبکه غیرمتمرکز است، اما توزیعی نیست. شکل (c) یک شبکه غیرمتمرکز و توزیعی است.

شبکه نقل و انتقال پولی و مالی حال حاضر که در دست حاکمیت­ها و نهادهای واسط (مانند شبکه بانکی بین بانک­ها و مؤسسات مالی و اعتباری) است، شبکه غیر متمرکز غیر توزیعی (حالت b) می­باشد. در این شبکه یکسری نقاط مرکزی وجود دارد که به­عنوان مرکز ثبت و تأیید اطلاعات در شبکه عمل کرده و با سایر نقاط مرکزی در ارتباط هستند. بعنوان مثال در شبکه بانکی کشورها، شعب مرکزی نقش نقطه مرکزی را داشته و برای نقل و انتقالات پولی بین دو بانک اطلاعات در شعب مرکزی تسویه نهایی می­گردد.

در طراحی این شبکه که مخترعین بیت­کوین (ساتوشی) انجام دادند، چالش تأیید اطلاعات و چگونگی بررسی صحت و سقم این اطلاعات وجود داشت که ساتوشی با طراحی پروتکل اجماع که توافق عمومی را ایجاد می­کرد و مکانیسم «اثبات کار» و مفهوم استخراج (Mining) این کار را انجام داد.

1ـ2ـ پروتکل اجماع «اثبات کار» و توافق عمومی

«به طور کلی توافق عمومی به معنای فرایند توافق روی وضعیت نهایی داده (اطلاعات تراکنش‌ها) توسط گره‌های سیستم توزیع شده (یعنی همان سرورها و پردازشگردهای ثبت­کننده و تأییدکننده اطلاعات) است. همان‌طور که بیان شد دستیابی به چنین توافقی میان دو گره به سادگی امکان پذیر است؛ اما با وجود گره‌های متعدد که باید روی یک اطلاعات تراکنش یکتا و واحد به اجماع برسند، این مسئله بسیار دشوار خواهد بود. ساتوشی برای حل این مشکل با ادغام علم ریاضیات، نرم افزار، برنامه­نویسی و سخت افزار، پروتکل اجماع اثبات کار را طراحی نمود. پروتکل اجماع «اثبات کار» روشی است که به تأیید تراکنش‌های ضبط شده درون بلاکچین بیت­کوین کمک می‌کند» (Davidson & Others, 2016: 5).

«مکانیسم اثبات کار، به نوعی بلاکچین را در شبکه بیت‌کوین تکمیل کرده و امنیت بیت‌کوین را بهبود بخشیده است. این مکانیسم سبب می‌شود که کامپیوترهای شبکه قبل از اینکه یک بلاک خاص از تراکنش‌ها را تأیید اعتبار کنند، باید یک مسأله ریاضی و محاسباتی تصادفی و پیچیده را حل کنند» (Wright & De Filippi, 2015: 7).

از سوی دیگر توکن‌های^[15] جدید بیت‌کوین، به عنوان جایزه از سوی شبکه به اولین کاربری که مسأله مرتبط با هر بلاک جدید را حل می‌کند، اهدا می‌شود. یعنی خلق بیت­کوین در این سیستم به صورت اتوماتیک و برنامه­نویسی شده انجام می­شود. لازم به ذکر است که فرایند مشارکت در شبکه و همکاری در ثبت و تأیید اطلاعات و دریافت جایزه که همان توکن­های خلق شده و اعتبار شده بیت­کوین است را فرایند «استخراج» نامگذاری کردند و جایزه‌ای که در ازای این فرآیند اهدا می‌شود به دلیل اهدای قدرت محاسباتی به شبکه بیت‌کوین است و این فرآیند هم امنیت و هم رشد این شبکه را افزایش می‌دهد.

2ـ ساختار صنعت رمزارزش­ها و مفاهیم نوین در نظام ارزی مجازی

در این قسمت به‌منظور شناخت نظام‌مند از بازیگران صنعت رمزارزش‌ها و تحولات نقش‌ها و ساختارهای این حوزه سعی شده است که ساختار کلی زیست‌بوم رمزارزش‌ها با تأکید بر خدمات و همچنین خلق ارزش در حوزه رمزارزشها مورد بررسی قرار گیرد. برای طراحی زیست‌‌بوم رمزارزش‌ها می‌توان در یک افراز منطقی برای این پدیده‌ چهار حالت متصور گردید (, 2019: 19Rauchs et al):

خلق و تولید: یعنی رمزارزش‌ها یک روز متولد می‌شوند. تولید رمزارزش‌ها می‌تواند به وسیله استخراج رمزارزش‌های جهان‌روا، خلق از هیچ توسط ناشر، خلق رمزارزش به پشتوانه پول ملی، ارزهای جهان‌روا و فلزات گران­بها و توکنایز کردن یک دارایی (انتشار رمزارزش به پشتوانه کالا، خدمات، اوراق بهادار و نظایر آن در داخل کشور) باشد؛

نگهداری: افراد رمزارزش خود را در یک بستری نگهداری می‌کنند.این نگهداری ممکن است در کیف پول‌های افراد، نهادهای امین دارایی[16]، صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمزارزشی (ETF) و یا نزد سکوهای تبادل و صرافی‌های مجازی باشد؛

تبادل: افراد رمزارزش خود را به پول‌های فیات یا دیگر از انواع رمزارزش‌ها و یا بالعکس تبدیل می‌نمایند. امروزه این تبادل غالباً در بستر صرافی‌ها و یا خودپردازهای ATM صورت می‌گیرد؛

پرداخت: برخی از زمان‌ها مردم از رمزارزش به عنوان ابزار پرداخت برای خرید کالا و خدمات استفاده می‌نمایند.

حال اگر این افراز منطقی و چهار حالت مذکور مبنا قرار داده شود، می‌توان تمامی ابزارها و بازیگران حاضر در اکوسیستم رمزارزش‌ها را اعم از: صرافی‌ها (حضانتی و غیر حضانتی)^[17]، رمزارز‌های باثبات^[18] و بدون پشتوانه^[19]، توکن‌های غیرمثلی^[20]، پول دیجیتال بانک‌های مرکزی^[21]، نهاد امین دارایی^[22]، کیف‌پول‌ها^[23] و.... را در یک یا چند بخش از این 4 حوزه قرار داد و زیست‌بوم رمزارزش‌ها را به شرح شکل ذیل طراحی نمود:

شکل 2: زیست‌بوم و حالت‌های مختلف برای رمزارزش‌ها (Rauchs et al, 2019: 19).

همچنین اکنون می‌توان کلیه بازیگران اکوسیستم و زیست‌بوم رمزارزش‌ها را بشرح جدول ذیل نسبت به هر حوزه تقسیم نمود^[24]:

جدول 1. افراز فعالیت‌های اصلی در زیست بوم رمزارزش‌ها

(Rauchs et al, 2019: 19).

رمزارزش‌ها برخلاف حساب‌های بانکی، اغلب از نهادهای دولتی و حاکمیتی صادر نمی‌شوند. کارمزد آن‌ها نزدیک صفر بوده و هزینه معاملات را به خصوص در بخش تجارت بین الملل به شدت کاهش می‌دهند؛ تراکنش‌ها در اکثریت ‌آن‌ها ناشناس و بدون محدودیت جغرافیایی هستند. رمزارزش‌ها در کیف ‌پول‌های دیجیتالی ذخیره می‌شوند که به صورت سخت‌افزار یا نرم‌افزار بر روی رایانه یا تلفن همراه افراد نصب ‌می‌شوند. حال که بازیگران اصلی این حوزه شناخته شدند، در ادامه به بررسی نحوه مواجهه آمریکا با پدیده رمز ارزش­ها درلایه تبادل و صرافی‌ها و همچنین سطح بین­المللی پرداخته خواهد شد.

تحلیل نحوه مواجهه آمریکا در ابعاد حقوقی-اقتصادی با رمزارزش‌ها

1ـ رمزارزش‌ها در نظام حقوقی آمریکا

«در حال حاضر، فعال­ترین رویکرد در نظارت قانونی و مقرراتی بر عملیات رمزارزش‌ها مربوط به اعمال قوانین و قواعد حاکم بر انتقال پول است، چرا که این قوانین تقریباً در هر حوزه قضایی در جهان به اجرا در می­آیند و هدف اصلی آن­ها پیشگیری از پولشویی، یعنی تبدیل وجوه حاصل از انجام غیرقانونی به وجوه حاصل از فعالیت­های تجاری مشروع است. در حال حاضر، الزامات قانونی طراحی شده برای جلوگیری از پولشویی، رایج­ترین وسایلی است که از سوی دولت برای نظارت بر سیستم­ها و معاملات ارز مجازی و تأثیرگذاری بر آن­ها مورد استفاده قرار می­گیرد. این قوانین تمایل دارند بر الزامات ثبت، نظارت و گزارش­دهی برای همه­ی طرف­های دخیل در انتقال پول تمرکز نمایند. در حال حاضر، تعدادی از حوزه­های قضایی که سریعا رو به افزایش هستند قواعد حاکم بر انتقال پول را بر بازیگران و یا همان مشارکت­کنندگان اصلی در اکوسیستم ارز مجازی مانند ارائه­دهندگان خدمات تبدیل و مبادلات ارزی اعمال می­کنند» (Matsuura, 2016: 45؛ سیاه بیدی کرمانشاهی و کناری‌زاده، 1397: 163).

یکی دیگر از چارچوب­های قانونی بسیار فعال موجود که در حال حاضر به طور معمول برای تأثیر بر فعالیت­های ارز دیجیتالی اعمال می­گردد مجموعه قواعدی است که حاکم بر ارائه خدمات مالی می­باشد. در بسیاری از حوزه­های قضائی، بانکداری، تجارت کالاها، تبدیل ارزخارجی و انواع دیگر خدمات مالی توسط مقامات دولتی تنظیم می­شود. در حال حاضر بسیاری از حوزه­های قضایی در سراسر جهان، آن قواعد را به نحوی تفسیر می­کنند تا بر جنبه­های خاص بازار ارز مجازی، مانند تبدیل بین ارزهای دیجیتال و ارزهای ملی سنتی مانند دلار و یورو اعمال گردد. در حال حاضر، تعدادی از حوزه­های قضایی که سریعاً رو به افزایش هستند معمولا عملیات مهم ارز مجازی را به عنوان خدمات مالی تنظیم­شده توصیف می­کنند و لذا این عملیات را بر ساختار قانونی مالی موجود اعمال می­کنند (Matsuura, 2016: 45؛ سیاه بیدی کرمانشاهی و کناری‌زاده، 1397: 163).

اولین رمز ارزش در آمریکا ارز فلوز بود که در سال 1999 با هدف بازاریابی و جذب مشتریان توسط وبسایت flooz.com راه اندازی و ترویج گردید. اما این رمز ارز دو سال بعد در سال 2001 با اتهام کلاهبرداری توسط اف بی آی در آمریکا متوقف و ممنوع شد.

آمریکا در زمینه‌ انطباق قوانین، پیش‌رو به ‌شمار می‌رود و می‌توان رویکرد آن را تنظیم‌گرانه با نقش فعالانه در نظارت توصیف کرد. قوانین کنترل و نظارت رمزارزش‌ها در آمریکا را می‌توان در بسیاری از ایالت‌ها متفاوت دانست، به‌گونه‌ای که می‌توان گفت ایالت‌ها، همچون سندباکس‌های واقعی عمل می‌کنند، چرا که ابتدا بر روی یک پدیده جدید در ایالت‎های مختلف سیاست‌گذاری شده و دولت فدرال پس از بازخورد از نتایج صورت گرفته، شروع به وضع قانون مرکزی می‌نمایند. برای مثال ایالت ورمونت مقرراتی تصویب کرد که داده ذخیره شده در زنجیره بلوکی می‌تواند در دادگاه بدون نیاز به اعتبارسنجی ازسوی شخص ثالث عرضه شود (Stankovic, 2018). همچنین در ایالت آریزونا از رمزارزش‌ها مالیات دریافت می‌شود، درحالی که در ایالات وایومینگ، از پرداخت مالیات معاف هستند. در ایالت جورجیا نیز افراد می‌توانند مالیات‌های خود را به صورت رمزارزشی پرداخت کنند و در ایالاتی همچون کالیفرنیا و نیومکزیکو نسبت به سرمایه‌گذاری در بیت کوین هشدار داده‌اند (Morton, 2022).

از این‌رو می‌توان افزود که رمزارزش‌ها شاهد توجهات زیادی از جانب دولت فدرال و دولت‌های محلی آمریکا بوده‌اند. کمیته‌های دولتی زیادی نیز از جمله کمیسیون بورس و اوراق بهادار^[37]، کمیسیون معاملات کالاهای آتی آمریکا^[38]، کمیسیون تجارت فدرال آمریکا^[39]، وزارت خزانه‌داری^[40]، سازمان درآمدهای داخلی ایالات متحده^[41]، دفتر کنترل ارز ایالات متحده^[42] و شبکه مقابله با جرایم مالی^[43]، به‌دنبال قانون‌گذاری در این حوزه بوده‌اند. البته تعریف مشخصی نیز از رمزارزش‌ها در آمریکا وجود ندارد و از آن‌ها با عنوان «ارزهای مجازی^[44]»، «دارایی‌های مجازی^[45]»، «دارایی دیجیتال^[46]»، «ارزدیجیتال^[47]» یا «رمزارز (کریپتو)^[48]» یاد می‌شود، از این رو چارچوب نظارتی برای رمزارزش‌ها با وجود برخی همپوشانی‌ها بین ارگان‌های مختلف، دچار اختلافاتی نیز بوده است. به عنوان نمونه کمیسیون مبادلات کالاهای آتی آمریکا بیت کوین را کالا^[49] می‌داند و وزارت خزانه‌داری آمریکا، رمزارزش‌ها را نوعی ارز^[50] عنوان می‌نماید، دیگر آژانس دولتی، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکاست، که بسیاری از دارایی‌های رمزنگاری شده از جمله بیت‌کوین را اوراق بهادار^[51] می‌داند (SEC, 2021).

باوجود این مسئله، دیگر آژانس‌های دولتی ایالات‌متحده، تعریف دیگری از رمزارزش‌ها را برای خود ایجاد نموده‌اند و آن‌ها را به‌عنوان اوراق بهادار به رسمیت نمی‌شناسند، بطور مثال در مارس سال ۲۰۱۴، سازمان «خدمات درآمد داخلی آمریکا^[52]» دستورالعملی در مورد مالیات بیت‌کوین و سایر رمزارزش‌ها ارائه کرد و بیان داشت که رمزارزش‌ها را به عنوان دارایی مالی درنظر گرفته و فعالیت‌های خرید، فروش، تجارت و استخراج آن‌ها توسط اشخاص حقیقی و حقوقی را تحت عنوان رویدادهای مشمول مالیات تلقی می‌کند (IRS Notice, 2014, 21).

شبکه مقابله با جرائم مالی آمریکا طبق رهنمودی که در سال 2013 منتشر کرد، ارز مجازی بیت­کوین را یک نمونه استاندارد برای اهداف قانون حفظ اسرار بانکی دانست و رمزارزش‌ها را به این صورت تعریف کرد: «واسط مبادله که در بعضی محیط­ها مثل پول عمل می­کند، اما همه ویژگی های پول واقعی را ندارد» و «ارزشی معادل ارز واقعی دارد یا به عنوان جایگزینی برای ارز واقعی عمل می­کند» (FINCEN, 2013).

آخرین تعریف سازمان دولتی آمریکا به «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی^[53]» که از شاخه‌های وزارت خزانه‌داری ایالات‌متحده^[54] (یکی از پانزده وزارتخانه‌های دولت فدرال آمریکا برای مدیریت سود مالی دولت) است، برمی‌گردد. دفتر کنترل دارایی‌های خارجی با ارائه تعریفی از رمزارزش‌ها، آن‌ها را نوعی ارز دارای پشتوانه تعریف کرد تا امکان تحریم یا تحت پیگرد قانونی قرار دادن افراد و کشورهایی که از رمزارزش‌ها استفاده می‌کنند را برای وزارتخانه خزانه‌داری ایالات متحده به‌وجود آورد (U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY, 2014).

همچنین جامعه ارزهای دیجیتال مطابق مجموعه­ای پیچیده از توافقنامه­های قراردادی عمل می‌کند که تقریبا تمام بازیگران (شرکت کنندگان) کلیدی آن جامعه را پیوند می­دهد. کسانی که رمزارزش‌ها را ایجاد کرده، به اشتراک گذاشته، ذخیره و مورد استفاده قرار می­دهند، اساسا تمام فعالیت­های خود را مطابق قراردادها انجام می­دهند. بندها (مفاد) و شروط مندرج در آن توافقنامه، مرزها و انتظارات بازار ارز دیجیتال را تعیین می­کند. لذا، در حال حاضر حقوق قراردادها نقش مهمی در ایجاد، توزیع و استفاده از تمامی انواع ارز دیجیتال ایفا می­کند. بندهای (مفاد) توافق نامه­ها، فرآیندهای مذاکره­ای که موافقت­نامه­ها را ایجاد می­کنند و راهکارهایی که از طریق آن اختلافات قراردادی ارزهای دیجیتال حل می‌شود، یک مجموعه مهم از مسائل مربوط به انطباق با قانون محسوب می­شود که در حال حاضر حوزه ارز مجازی در تمام نقاط جهان با آن­ها مواجه است (سیاه بیدی کرمانشاهی و کناری‌زاده، 1397: 16).

به تعبیر ماتسورا (Matsuura, 2016: 45) در آینده بسیار نزدیک، دیگر الزامات قانونی موجود به احتمال قریب به یقین، به نحو فزاینده­ای به سمت نظام ارز دیجیتال هدایت می­شوند. به عنوان مثال، بسیار روشن است که طیف گسترده­ای از استانداردها و مقررات حمایت از مصرف‌کنندگان در خصوص معاملات، روابط و خدمات ارز دیجیتال اعمال خواهد شد. همان طور که قابلیت دسترسی و محبوبیت بیت­کوین و دیگر سیستم­های ارز دیجیتال افزایش می یابد، قوانین و مقررات حمایت از مصرف کنندگان نیز قطعا در محیط پول مجازی به طور فعال اعمال خواهند شد. علاوه بر این، چارچوب جهانی گسترده قوانین کیفری علیه سوءاستفاده از رایانه­ها، شبکه­های کامپیوتری و داده‌های پردازش شده در سیستم­های کامپیوتری به احتمال زیاد در زمینه سیستم­ها، معاملات و عملیات ارز مجازی به طور فعال اعمال خواهد شد. هم­چنین می­توان گفت که با توجه به گستره وسیع قوانین ناظر بر جرایم و اطلاعات کامپیوتری در سراسر جهان، احتمالا در آینده نزدیک، طیف گسترده­ای از فعالیت­های مربوط به شبکه­های ارز دیجیتال در قلمرو این قوانین در نظر گرفته می‌شود(Matsuura, 2016: 45؛ سیاه بیدی کرمانشاهی و کناری‌زاده، 1397: 162)

با توجه به مسائل قانونی، مقرراتی و سیاست عمومی مربوط به جهان ارز مجازی، تشخیص دو جنبه کلیدی این مسائل امری مهم است، همچنین درخصوص توسعه و بهره­برداری از فن­آوری­ها، سیستم­ها و سیستم عامل­هایی که رمزارزش‌ها و برنامه­های کاربردی مرتبط با آن را به صورت توانا، پشتیبانی و حفظ می­کنند، مجموعه­ای از مسائل حقوقی وجود دارد و علاوه بر آن، مجموعه دیگری از مسائل حقوقی مربوط به تعامل برنامه­های کاربردی (اپلیکیشن­های) مختلف ارز مجازی با مصرف کنندگان حقیقی و همچنین شرکت­ها و سازمان­هایی است که خارج از جامعه پول مجازی فعالیت می­کنند.

ماهیت غیرمتمرکز رمزارزش‌ها، قانون‌گذاری را سخت‌تر از دیگر مسائل مالی و پولی کرده است، چرا که این فناوری یک فناوری غیر متمرکز است و حفاظت از شبکه و اجماع بر عهده تک تک گره‌ها در بلاکچین عمومی و یا کاربران تایید شده در بلاکچین خصوصی می‌باشد. قوانین و مقررات نیز توسط اکثریت اعضاء شبکه وضع می‌شود. این بدان معنا است که یک قدرت متمرکز فعالیت های شبکه را کنترل نمی‌کند (امیرشکاری و لطیفی، 1397: 5).

اما به‌طور کلی رمزارزش‌ها به این دلیل که به­عنوان ابزار خرید کالا، خدمات برخط، واحد سنجش و ابزار ذخیره ارزش نیز به کار می­روند، دارای همه ویژگی­های اقتصادی پول هستند. از همین رو برخی معتقدند باید آن را همانند پول دانست. در مقابل، برخی دیگر بر کالا بودن آن تأکید دارند. دولت‌های معدودی را می‌توان یافت که بر سر پاسخ درستی از این سؤال، به توافق رسیده باشند. همین مسئله باعث شده تا بیت­کوین، اتریوم و دیگر ارزهای دیجیتال در عرصه‌های جهانی بلاتکلیف باشند و درنتیجه، دنیای ارزهای دیجیتالی با این مشکل که هیچ تعریف مشخصی در ارتباط با آن­ها وجود ندارد، دست و پنجه نرم می‌کنند.

به‌عنوان شاخصی برای نشان دادن سختی رسیدن به یک اتفاق‌نظر پیرامون وضعیت و طبقه‌بندی ارزهای دیجیتالی، باید این نکته را خاطرنشان کرد که در میان کشورهای جهان، در مورد برخی از اسامی بکار رفته برای این ارزها، یک سری توافقات سطحی وجود دارد. این مسئله در آمریکا بیشتر از هر جای دیگری مورد بحث است، به­گونه­ای که در آن پنج آژانس مختلف دولتی به دنبال طبقه‌بندی مخصوص به خود در رابطه با رمزارزش‌ها‌ هستند.

اول از همه به حکم دادگاه فدرال نیویورک اشاره می‌کنیم که به گزارش CNBC، قاضی دادگاه فدرال نیویورک در سال 2018 حکم کرد که «کمیسیون معاملات سهام و کالاهای ایالات‌متحده^[55]» موظف است رمزارزش‌ها مانند بیت‌کوین را به عنوان کالا تنظیم کند. دیگر آژانس دولتی صاحب نظر در این حوزه کمیسیون بورس و اوراق بهادار^[56] این کشور است که این کمیسیون ارزهای دیجیتالی را به‌عنوان اوراق بهادار و به‌عنوان یک وسیله سرمایه‌گذاری برای سودهی می‌شناسد (cointelegraph, 2018).

باوجود این مسئله، دیگر آژانس‌های دولتی ایالات‌متحده، تعریف دیگری از ارزهای دیجیتالی را برای خود ایجاد نموده‌اند و این ارزها را به‌عنوان اوراق بهادار به رسمیت نمی‌شناسند، به‌طور مثال در سال ۲۰۱۴، سازمان «خدمات درآمد داخلی آمریکا^[57]» دستورالعملی در مورد مالیات بیت‌کوین و سایر رمزارزش‌ها ارائه کرد و بیان داشت که ارزهای دیجیتال را به عنوان دارایی درنظر گرفته و خرید، فروش، تجارت و استخراج آن‌ها را تحت عنوان رویدادهای مشمول مالیات تلقی می‌کند(cointelegraph, 2018).

همان‌طور که در ابتدا بیان شد، به پنج تعریف از آژانس‌های دولتی آمریکا خواهیم پرداخت، البته دو سازمان دیگر ارزهای‌مجازی را به شکل پول تعریف کرده‌اند. به‌عنوان مثال «سازمان مبارزه با جرائم مالی^[58]» که سازمانی متعلق به وزارت خزانه‌داری آمریکا است که وظیفه جمع آوری و بررسی اطلاعات مرتبط به معاملات مالی به منظور مبارزه با پولشویی، تأمین مالی تروریسم و دیگر جرائم مالی در داخل و خارج از آمریکا را بر عهده دارد، در بیانیه اعمال مقررات برای افرادی که از رمزارزش‌ها استفاده می‌کنند و در سال ۲۰۱۳  فعالیت‌های مختلف مربوط به ارز مجازی را بررسی کرده و در مورد رفتار نظارتی متناسب با مبادله‌کنندگان در سه سناریو تصمیم‌گیری کرده است:

صرافی‌ها و فروشندگان رمزارزش‌ها و فلزات گران‌بهای الکترونیکی؛

1. رمزارزش‌های متمرکز؛
2. رمزارزش‌های غیرمتمرکز (FinCEN, 2013).

این سازمان با ایجاد چنین دسته‌بندی‌ای، ارزهای دیجیتالی را به‌عنوان نوعی پول به‌حساب آورده و در مقدمه آیین‌نامه خود تصریح می‌کند که مبادله‌کننده‌ای که یک ارز مجازی قابل تبدیل را می‌پذیرد و یا پرداخت می‌کند و حتی یا به هر دلیلی ارز مجازی قابل تبدیل را خریداری کرده یا می‌فروشد، طبق مقررات سازمان مبارزه با جرائم مالی FinCEN یک فرستنده پول است، مگر اینکه محدودیت یا معافیت از این تعریف برای شخص اعمال شود. بنابراین این سازمان اصطلاح «فرستنده پول» را به‌عنوان شخصی که خدمات انتقال پول را ارائه می‌دهد یا هر شخص دیگری که درگیر انتقال وجه است، تعریف می‌کند، بنابراین تعریف سازمان مبارزه با جرائم اقتصادی، ارائه دهنده تعریفی کاملاً متفاوت با آژانس‌های دیگر بوده و ارزهای دیجیتالی را با عناوین کالا، اوراق بهادار یا دارایی به‌حساب نیاورده است (FinCEN, 2013).

بنابراین طبق این مصوبه ارز مجازی بیت­کوین یک نمونه استاندارد برای اهداف قانون حفظ اسرار بانکی است و همان‌گونه که بیان شد رمزارزش‌ها را به این صورت تعریف می‌کند: «واسط مبادله که در بعضی محیط­ها مثل پول عمل می­کند، اما همه ویژگی­های پول واقعی را ندارد» و «ارزشی معادل ارز واقعی دارد یا به‌عنوان جایگزینی برای ارز واقعی عمل می­کند» (FINCEN, 2013).

آخرین تعریف سازمان دولتی آمریکا به «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی^[59]» که از شاخه‌های وزارت خزانه‌داری ایالات‌متحده ^[60] (یکی از پانزده وزارتخانه‌های دولت فدرال آمریکا برای مدیریت سود مالی دولت) است، برمی‌گردد. دفتر کنترل دارایی‌های خارجی با ارائه تعریفی از رمزارزش‌ها، آن‌ها را نوعی ارز دارای پشتوانه تعریف کرد تا امکان تحریم یا تحت پیگرد قانونی قرار دادن افراد و کشورهایی که از رمزارزش‌ها استفاده می‌کنند را برای وزارتخانه خزانه‌داری ایالات متحده به‌وجود آورد (U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY: 401).

صد البته هیچ‌کدام از این تعاریف وجه اشتراکی با یکدیگر ندارند و باعث ایجاد سردرگمی برای افرادی می‌شوند که قصد سرمایه‌گذاری یا شناختن مواضع قانونی در قبال ارزهای دیجیتالی دارند. به هرجهت و حتی باوجود محدودیت‌های موجود، به گزارش کوین مپ^[61] همچنان کسب‌ و کارهای بسیاری در آمریکا بیت‌کوین و ارزهای دیجیتالی دیگر را به‌عنوان یک شیوه پرداخت قبول می‌کنند.

با بیان مقدمات فوق و ارائه تعاریفی از سازمان‌های دولتی آمریکا، اکنون قوانین مرتبط با رمزارزش‌ها را در آمریکا بررسی می‌کنیم و بدین نحو ابتدا پولشویی و تأمین مالی تروریسم را مورد مطالعه قرار داده و سپس به قوانین مالیات رمزارزش‌ها در مقررات ایالات‌متحده خواهیم پرداخت.

2ـ قوانین مرتبط با رمزارزش‌ها در آمریکا

بعد از بیان و بررسی سیاست‌های کلان مواجهه با رمزارزش‌ها و چارچوب‌های قانونی حاکم بر ارزهای دیجیتال و همچنین تشریح قوانین پولی و یا کالایی رمزارزش‌ها در کشورهای مختلف، نوبت به بررسی اثرات پول­های مجازی در نظام اقتصادی و ارتباط آن با بانک مرکزی مانند پولشویی، مالیات و... در آیینه حقوق می­رسد که همان ‌گونه که بیان شد ابتدا مقررات ناظر به پولشویی و مقابله با تأمین مالی تروریسم و سپس به قوانین مالیاتی و در نهایت به قوانین مرتبط با مالکیت خواهیم پرداخت، البته لازم بذکر است که قوانین مربوط به رمزارزها را می­توان همچنان گیج­کننده دانست، چرا که این موضوع به دلیل کمبود راهنمایی و رهبری از سوی رگولاتورها نامشخص بوده و به طور مداوم تغییر می­کند.

2ـ1ـ پولشویی در قوانین آمریکا

رمزارزش‌ها به این دلیل که به­عنوان ابزار خرید کالا، خدمات برخط، واحد سنجش و ابزار ذخیره ارزش نیز به کار می­روند، دارای همه ویژگی­های اقتصادی پول هستند و از همین رو برخی معتقدند باید آن را همانند پول دانست. در مقابل، برخی دیگر بر کالابودن آن تأکید دارند. کسانی که معتقدند رمزارزش­ها کالا هستند، در مورد پول نیز چنین نظری دارند و آن­ها ماهیت پول را کالا می­دانند. از صاحبان این نظریه می­توان به اقتصاددانان اتریشی اشاره کرد. عده­ای دیگر رمز ارزش­ها را یک پول با مبنای اعتباری می­دانند.

لازم به ذکر است که طرفداران نظریه اعتباری پول، بین پول و عینیّتی که کارکرد پولی بر آن وضع شده است، تفکیک می­کنند. از منظر ناپ پول ابزار پرداخت است و پول چارتالی، بلیط­ها و یا ژتون­هایی هستند که ماهیت حقوقی دارند و این ماهیت حقوقی است که باعث می­شود سایرین حاضر باشند که در مقابل بدهی خود آن را بپذیرند. تشبیه پول به ژتون یا بلیط بسیار مهم است، در واقع پذیرش ژتون توسط پذیرنده در مقابل حقی که در ازاء آن ژتون برای او ایجاد می­شود، ناشی از قراردادی است که میان آن­ها وجود دارد که ازپشتوانه حقوقی نیز برخوردار است (دولت­آبادی، 1394: 30).

کمیسیون معاملات آتی کالای ایالات متحده (CFTC) نیز به علت تفسیر موسع خود از کالا، نظر کالایی بودن آن را پذیرفته است. اما اشکال شناسایی رمزارزش‌ها به عنوان کالا آن است که دیگر نمی توان مقررات ضد پولشویی را علیه آن­ها اعمال کرد، به هرحال قانون کنترل پولشویی و قانون میهن پرستی^[62] دو نمونه از قوانین ضد پولشویی و تامین مالی تروریسم هستند. اما همان‌طور که بیان شد در آمریکا قانون حفظ اسرار بانکی قانون اصلی مبارزه با پولشویی است و شبکه مبارزه با جرائم مالی مجری اجرای این قوانین است (رجبی، 1397: 12).

شبکه اجرا جرایم مالی (FinCEN) که اهداف خود را ازطریق مشارکت با جامعه مالی برای جلوگیری و شناسایی پولشویی دنبال می­کند و با به حداکثر رساندن اشتراک اطلاعات در میان سازمان­های مجری قانون، پشتیبانی اطلاعاتی و تحلیلی را برای اجرای قانون فراهم می‌کند، در گزارش سال 2013 که بدان پرداختیم اعلام کرد که مبادلات و فراهم آورندگان رمزارزش‌ها مشمول قانون اسرار بانکی (BSA) هستند و باید خود را به عنوان تجارت خدمات مالی ثبت کنند. هدف از این اقدام، نظارت بر تراکنش‌های این ارزها و ممانعت از استفاده نامشروع آن­ها به ویژه در امر پولشویی بود، لازم بذکر است که رهنمود فینسن تصریح می­کند که کاربری که ارز مجازی قابل تبدیل کسب می­کند و برای خرید خدمات یا کالاهای مجازی یا واقعی از آن استفاده می­کند یک عرضه کننده خدمات پولی^[63] نیست. اما اداره­کنندگان، صرافی‌ها یا مبادله­کنندگان رمزارزش‌ها متمرکز و مبادله­کنندگان رمزارزش‌ها غیرمتمرکز انتقال دهنده پول هستند و در نتیجه در شمول قانون اسرار بانکی قرار می­گیرند. این بدین معناست که این کسب و کارها باید در فینسن ثبت نام کنند و به مقررات دقیق این موضوع پایبند باشند، رهنمودهای بعدی فینسن در سال ۲۰۱۴ تصریح می­کند که کسانی که با نصب نرم افزار با تحقق شرایط سامانه تراکنش­ها را به جریان انداخته و اعتبارسنجی می­کنند و از این بابت کارمزد یا پاداش کسب می­کنند، مانند کسانی که بیت­کوین را اصطلاحاً استخراج می کنند مشمول حدود این قوانین نیستند (رجبی، 1397: 12).

2ـ2ـ مالیات رمزارزش‌ها در مقررات آمریکا

سازمان درآمدهای داخلی ایالات‌متحده آمریکا به‌عنوان زیرمجموعه وزارت خزانه‌داری آمریکا که وظیفه خدمات درآمد حکومت فدرال آمریکا را برعهده دارد، دستورالعملی منتشر کرده است که در آن معاملات رمزارزش‌ها مانند دیگر معاملات مشمول مالیات هستند (IRS, 2018: 71)

این دستورالعمل تأکید می‌کند که از آنجایی که ردیابی تراکنش‌های رمزارزش‌ها ممکن است دشوار باشد و ذاتاً جنبه‌ی شبه ناشناس دارند، برخی از مالیات دهندگان ممکن است وسوسه شده و درآمد مشمول مالیات را از این سازمان پنهان کنند، بنابراین مودیان مالیاتی که پیامدهای مالیات بر درآمد تراکنش‌های ارز مجازی را به درستی گزارش نمی‌کنند، برای آن معاملات حسابرسی شده و در صورت اقتضا، جریمه خواهند شد، و درصورت عدم گزارش صحیح مودیان مالیاتی، عواقب مالیات بر درآمد تراکنش‌های ارز مجازی مشمول پیگرد کیفری است و اتهامات جنایی می­تواند شامل فرار مالیاتی و ارائه اظهارنامه مالیاتی جعلی باشد. هر کس به جرم فرار مالیاتی محکوم شود، مشمول مجازات حبس تا پنج سال و جریمه تا سقف250 هزار دلار است. هر کس به دلیل ارائه اظهارنامه نادرست محکوم شود، مشمول مجازات حبس تا سه سال و جریمه تا سقف 250 هزار دلار خواهد بود. سازمان خدمات درآمدهای داخلی آمریکا، رمزارزش‌ها نمایشی دیجیتالی از ارزش دانسته و آن را برای اهداف مالیاتی به‌عنوان اموال در نظر گرفته است و بیان می‌دارد که اصول کلی مالیاتی که به‌عنوان مثال در مورد معاملات املاک اعمال می‌شود، در معاملات با استفاده از ارز مجازی اعمال شود (IRS, 2018: 71).

طبق نظر این سازمان لحظه استفاده از ارز مجازی همان لحظه تحقق درآمد است و مقداری که محقق می­شود مقدار منصفانه قیمت ارز مجازی در بازار است. همچنین فروش ارز مجازی موجب درآمد یا هزینه مشمول مالیات می­شود که با تفریق پایه اتخاذ شده توسط فروشنده نسبت به مقدار محقق شده در هر فروش محاسبه می­گردد. طبق این رهنمودها نحوه استفاده از ارز مجازی در نحوه محاسبه مالیات آن مؤثر است و استخراج­کنندگان ارز مجازی هم باید برحسب درآمد خالصشان از آن فعالیت، مالیات خود را محاسبه و پرداخت کند (رجبی، 1397: 13).

دلیل اینکه آمریکا رمزارزها را در کلاس دارایی طبقه بندی کرده است را می­توان در سه مورد اصلی جستجو کرد (امیرشکاری و لطیفی، 1397: 7):

مشخصات سیاسی و اقتصادی ارزهای دیجیتال: رمزارزها می­توانند انواع معاملات را تسهیل کنند، با رمزارزها پرداخت­ها فوری، ایمن، شفاف و تقریباً بدون هزینه در سراسر جهان انجام می­شود.

قابلیت سرمایه­گذاری ارزهای دیجیتال: حجم معاملات تجمیعی روزانه برای ارزهای دیجیتال و نگهداری بلندمدت رمزارزها با توجه به افزایش قیمت و حجم بازار آن­ها، نشان از اقبال مردم آشنا به فناوری برای سرمایه­گذاری در آن­ها دارد و البته پیش­بینی می­شود تمایل مردم نسبت به خرید و سرمایه­گذاری آن­ها به‌طور ویژه و بسیار زیادی افزایش خواهد یافت.

برآورد ریسک: اثبات شده است که رمزارزها از جذابیت­های بالایی برخوردارند. ذهنیت کاربران نسبت به رمزارزها به‌عنوان یک دارایی است و مردم با انتظارات بازدهی بیشتر به سمت رمزارزها هدایت می­شوند.

حال پس از بررسی قوانین مالیاتی و پولشویی رمزارزش‌ها در آمریکا، نحوه برخورد کلی آمریکا با پدیده رمزارزش‌ها در سطح بین‌الملل و تقابل آن با هژمونی دلار را بررسی و در نهایت الگوهای پیشنهادی رمزارزش‌ها ملی را ارائه خواهد شد.

3ـ نحوه مواجهه آمریکا با پدیده رمزارزش‌ها

به طورکلی با توجه به تاریخچه نظام پولی جهان، قدرت و هژمونی دلار در مبادلات جهانی و حیاتی بودن آن برای کشور سلطه‌گر آمریکا، تعامل این کشور با پدیده رمز ارزش­ها درس آموز و قابل الگوبرداری صحیح است. از این رو به بررسی رفتار و نحوه مواجهه عملیاتی این کشور با پدیده رمز ارزش­ها پرداخته خواهد شد.

به صورت کلی آمریکا دو الگوی تعامل با پدیده رمزارزها داشته است:

1. ترویج رمزارزش­های با پشتوانه دلار؛
2. رصد و پایش نقل و انتقالات حوزه رمزارزش­ها؛
3. در ادامه هریک از این دو رویکرد به تفصیل بیان خواهد شد.

3ـ1ـ ترویج رمزارزش­های با پشتوانه دلار

عمده رمزارزش­های تولید شده تا به امروز، بر بستر شبکه بلاک چین^[64] طراحی شده­اند. «معنای بلاک چین زنجیره­از بلوک­هاست. کاربران می­توانند چندین حساب کاربری داشته باشند و هیچ گونه مشخصاتی از کاربرد در آن­ها ثبت نشده باشد. فناوری بلاک چین تقریباً مانند امضای دیجیتال عمل می­کند. بلاک چین یک فناوری متن باز است و کسی صاحب آن نیست، این فناوری یک مجری مرکزی برای تأیید تراکنش­های انجام شده ندارد و به صورت خودکار شبکه را تنظیم می‌کند» (فرقان دوست حقیقی و نداف، 1397: 65).

این خصوصیت عدم تمرکز رمزارزش­ها در کنار تمایل شدید آمریکا برای گسترش هژمونی دلار به منظور نفوذ به اقتصادهای دیگر در سراسر دنیا، باعث شده است که سیاستگذاران آمریکا، بستر رمز ارزش­ها و بلاک چین را به عنوان یک تهدید برای دلار محسوب کنند؛ لذا با حمایت از رمزارزش­هایی مانند تتر^[65] که بنابرادعای صاحبان ایده آن با پشتوانه دلار منتشر شده است، هژمونی دلار باز هم محفوظ مانده است.

تتر (USDT) یک رمزارزش باثبات و بدون تغییر است که به عنوان یک استیبل کوین^[66] شناخته می­شود. این رمزارزش تلاش می­کند از طریق مکانیزمی که به آن اجازه می­دهد به ارزش یک دارایی خاص متصل شده و ثابت بماند، ثبات قیمت را برای سرمایه­گذاران به همراه خواهد داشت. ارزش تتر به دلار آمریکا وابسته است و به سرمایه­گذاران اجازه می­دهند که از نوسانات بازار رمزارزش­ها در امان بمانند. USDT توسط یک نهاد متمرکز صادر می­شود و قابل استخراج نیست. نهاد پشتیبان استیبل کوین می­تواند موجودی آدرس­ها را در شبکه مسدود کند و این کار را در موارد متعددی در پاسخ به درخواست­های مجری قانون و تحریم­های بین‌المللی انجام داده است.^[67]

این در حالی است که بورس اوراق بهادار آمریکا (SEC)^[68] تابحال بعضی از بسترهای مبادلاتی رمزارزش­ها از جمله بایننس^[69] را به دلیل تخلف از قوانین مالی آمریکا محکوم به پرداخت 4.3 میلیارد دلار کرده است^[70] که جریمه بی­سابقه­ای در آمریکاست و یکی از اتهامات این شرکت تأسیس رمز ارزش BUSD است که یک استیبل کوین است. همچنین دیگر اتهامات این شرکت ترویج و معاملات مربوط به بعضی رمزارزش­هاست که مبنای سهامی دارند و بنابراین به دلیل عدم دریافت مجوز از SEC محکوم به پرداخت جریمه شده است.

با این بیان عدم جریمه کردن شرکت تتر که یکی از پرکابردترین رمزارزش­ها را ساخته است و حمایت از این شرکت امری سازماندهی شده و مبتنی بر نگاه سیاستگذاران آمریکایی است که هژمونی دلار را حفظ کنند. این در حالی است که یکی از مبانی اساسی رمزارزش­ها به منظور تمرکززدایی از نقل و انتقالات پول بوده است و تتر این نقشه را تا حدودی با شکست روبرو کرده است. از همین‌رو، شرکت تتر همکاری خود با وزارت دادگستری را به طور رسمی تأیید کرده است.^[71]

3ـ2ـ رصد و پایش نقل و انتقالات حوزه رمزارزش­ها

یکی از اقداماتی که آمریکا در مواجهه با پدیده رمزارزش­ها انجام داده است، حمایت از شرکت­های رصد نقل و انتقالات رمزارزش­هاست. این شرکت­ها اقدام به رصد IP و آدرس کیف پول دیجیتال افراد مشکوک در شبکه بلاک چین می­کنند و بعد از گزارش به دستگاه­های نظارتی آمریکا، اقداماتی چون بلوکه کردن حساب­های آنان و برخورد با فعالیت آنان در دنیای واقعی صورت می­گیرد.

به عنوان نمونه شرکت Chainalysis یکی از این شرکت­های رصد و پایش تبادلات رمزارزش­ها در دنیاست که مورد حمایت دولت آمریکاست. این شرکت فعالیت­های خود را این­طور معرفی می­کند: «Chainalysis پلتفرم داده بلاک چین است. ما داده‌ها، نرم‌افزارها، خدمات و تحقیقات را به سازمان‌های دولتی، صرافی‌ها، مؤسسات مالی، شرکت‌های بیمه و امنیت سایبری در بیش از ۷۰ کشور ارائه می‌کنیم. داده‌های ما به بررسی، انطباق و نرم‌افزار هوش بازار کمک می‌کند که برای حل برخی از پرمخاطب‌ترین پرونده‌های جنایی جهان و افزایش دسترسی مصرف‌کننده به ارزهای دیجیتال به صورت ایمن استفاده شده است. رمزارزش­ها برای تحقق کامل پتانسیل خود به اعتماد و شفافیت بیشتری نیاز دارد. اینجاست که Chainalysis وارد می‌شود. ما باید مقررات شفاف‌تری ایجاد کنیم، شیوه‌های حسابرسی استاندارد را ایجاد کنیم و کنترل‌های انطباق قدرتمندی را برای رمزارزش­ها اجرا کنیم تا رشد فعلی آن را حفظ کرده و در زیرساخت مالی جهانی ادغام کنیم. Chainalysis با کمک به تحقق این چشم‌انداز با ابزارهای انطباق و تحقیق ما، اعتماد و دانش لازم را به بانک‌ها، کسب‌وکارها و دولت‌ها می‌دهد تا به این اقتصاد دیجیتال جدید کمک کنند.»^[72]

بنابراین یکی از اقدامات مهم آمریکا ترویج و حمایت از شرکت­های رصد و پایش فعالیت کاربران رمزارزش­هاست تا بتواند افراد و سازمان­هایی که خارج از سیاست­های سلطه جویانه این کشور به فعالیت می­پردازند را رصد و مورد بررسی و بازخواست قرار دهد.

4ـ الگوهای پیشنهادی رمزارزش‌ ملی

یکی از فواید مطالعه اقدامات کشورهای دیگر در مواجهه با پدیده رمزارزش­ها درس گرفتن از اشتباهات و بکارگیری روش­های صحیح در الگویی ملی برای رمزارزش ملی است. از این رو مطالعه این تجربه کشورهای دیگر از جمله آمریکا می­تواند مفید واقع شود.

در قالب کلی و با الگوگیری خردمندانه از برخورد آمریکا با پدیده رمز ارزش­ها به صورت کلی باید گفت نگاه انفعالی در این حوزه موجب ضرر و زیان جبران نشدنی به کشور خواهد شد و ممکن است کشور را سال­ها از موج گسترش اقتصاد دیجیتال عقب براند که این موضوع هم بر ساختارهای دیگر اقتصاد از جمله حوزه بازاریابی و تبادلات خارجی اثرگذار خواهد بود. لذا در الگوی پیشنهادی دو نکته اساسی از رفتار آمریکا برای الگوی پیشنهادی کشور ایران درس آموز و قابل توصیه است:

1. عدم نگاه انفعالی به حوزه بلاک چین و رمز ارزش­ها؛
2. عدم نفی کلی بلاک چین و رمزارزش­ها.

براین اساس با رویکرد عدم نگاه انفعالی باید سیاست­گزاران از پذیرش بی‌چون و چرای رمز ارزش­ها و ملزومات آن­ها خودداری کنند و در نظر داشته باشند که این موضوع می­تواند آسیب­هایی را در زمینه کلاهبرداری­ها و پولشویی به همراه داشته باشد.

از سوی دیگر نگاه نفی کلی در حوزه­ای که با دارائی­های نامشهود و مالکیت معنوی افراد سر و کار دارد و راه­های گریز زیادی برای فعالین آن می­تواند وجود داشته باشد، امری ناممکن و غیرعقلایی است و هزینه­های زیادی را برای کشور به همراه دارد. لذا توصیه می­شود با رویکردی فعالانه به بازیگری در حوزه رمز ارزش­ها در کشور پرداخت و از سلب کلی یا برخوردی منفعلانه پرهیز کرد. در ادامه الگوهای پیشنهادی به منظور اجراسازی در کشور ارائه خواهد شد.

4ـ1ـ ارز مجازی ملی با پشتوانه ریال (ریال کوین) و پروتکل اثبات فعالیت

یکی از مدل­های ساده که امکان اجرای سریع آن وجود دارد و می­تواند اقدام اولیه در راستای بهبود نظام پولی کشور و جلوگیری از خلق بی­رویه پول در کشور باشد، تعریف یک ارز مجازی ملی با پشتوانه ریال با پروتکل اثبات فعالیت و بلاکچین عمومی همانند بلاکچین بیت­کوین و یا اتریوم است. در این مدل بانک مرکزی حجم مشخصی از اسکناس­های ریالی و پایه پولی ریالی را به صورت کامل از چرخه اقتصاد خارج می­کند و در ازای آن توکن رمز ارز ملی با پشتوانه ریال منتشر می­کند. در این طرح، بلاکچین عمومی است؛ یعنی کلیه مردم ایران می­توانند از داخل کشور وارد شبکه بلاکچین شوند و تراکنش­ها را تأیید کنند و سپس در قبال این تأییدیه با پروتکل اثبات فعالیت، کارمزد دریافت نمایند. در این مدل برخلاف بیت­کوین و رمزارزش‌ها دیگر، از پروتکل اثبات کار استفاده نمی­شود و پاداش استخراج هم که جنبه خلق پول دارد، حذف می­شود. یعنی خلق پول وجود ندارد و فقط کارمزد تراکنش­ها به کسانی که تمایل به تأیید تراکنش­ها دارند، اعطاء می­شود.

4ـ2ـ رمز ارز ملی با پشتوانه طلا و دارایی­های بانکی (طلا کوین) و پروتکل اثبات ذخیره

یکی دیگر از مدل­های ارز مجازی که با چارچوب نظام پولی اسلامی قرابت بسیار زیادی دارد، ارز مجازی با پشتوانه طلا و پروتکل اثبات ذخیره است که می­تواند در شرایط فعلی کشور که هر روز با کاهش ارزش پول ملی مواجه هستیم، بسیار راه­گشا باشد. در این طرح بانک مرکزی می­تواند با نرخ جهانی طلا، مقداری از ذخایر طلا کشور را بلوکه کرده و به پشتوانه آن­ها با استفاده از پروتکل اثبات ذخیره به انتشار توکن طلا (طلا کوین) بپردازد. همچنین در کنار طلا می­تواند ارزش کل دارایی­های خویش را به قیمت روز طلا ارزش­گذاری کرده و سپس آن دارایی­ها را بلوکه کرده و به میزان آن توکن طلا منتشر کند.

در این طرح پیشنهاد می­شود هر توکن طلا معادل یک گرم طلا با قیمت جهانی مشخص در تاریخ و زمان مشخصی تعیین شود و سپس با مسدود کردن آن طلاها توسط بانک مرکزی و ایجاد شفافیت کامل در اثبات وجود این ذخیره در کشور، به جای معاوضه و ردوبدل شدن طلا بین مردم، توکن­های طلا معامله گردد. ارزش این توکن­ها هم با ارزش جهانی طلا مشخص می­گردد و از سوی دیگر بانک مرکزی در کنار ایجاد شفافیت در اثبات ذخیره طلایی، متعهد می­شود که مراجعه‌کنندگان به بانک مرکزی می­توانند به ازای هر یک واحد طلاکوین، یک گرم طلا دریافت نمایند.

در این طرح می­توان مردم و سایر بانک­ها را هم دخیل نمود. در توضیح باید گفت همانطور که واضح است در سال­های گذشته، طرح­هایی مرتبط با طلا از سوی بانک­ها اجرا شده است. یکی از طرح­ها، طرح سپرده طلا بوده است که در بانک صادرات انجام شد و ایجاد عملکرد صوری بدون شفافیت و بدون اثبات ذخیره و عدم قیمت­گذاری واحد در نرخ ارز و طلا باعث شد که برخی سپرده­گذاران متضرر شوند و طرح موفقیت لازم را نداشته باشد.

نتیجه­گیری

ماهیت غیرمتمرکز رمزارزش‌ها، قانون‌گذاری را سخت‌تر از دیگر مسائل مالی و پولی کرده است، اما بطور کلی رمزارزش‌ها به این دلیل که به‌عنوان ابزار خرید کالا، خدمات برخط، واحد سنجش و ابزار ذخیره ارزش نیز به کار می‌روند، دارای همه ویژگی‌های اقتصادی پول هستند. از همین رو برخی معتقدند باید آن را همانند پول دانست. در مقابل، برخی دیگر بر کالابودن آن تأکید دارند. دولت‌های معدودی را می‌توان یافت که بر سر پاسخ درستی از این سؤال، به توافق رسیده باشند. همین مسئله باعث شده رمزارزش‌ها در عرصه‌های جهانی بلاتکلیف باشند و درنتیجه، دنیای ارزهای دیجیتالی با این مشکل که هیچ تعریف مشخصی در ارتباط با آن‌ها وجود ندارد، دست و پنجه نرم می‌کنند، به‌عنوان مثال تعریف پنج دستگاه دولتی آمریکا از رمزارزش‌ها با توجه به اهداف مختلف، از یکدیگر متمایز هستند، به‌عنوان مثال «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی» باهدف امکان تحریم استفاده‌کنندگان رمزارزش‌ها توسط وزارتخانه خزانه‌داری آمریکا، آن‌ها را نوعی ارز دارای پشتوانه تعریف کرد. یا سازمان «خدمات درآمد داخلی آمریکا» که با اهداف مالیاتی، رمزارزش‌ها و بیت‌کوین را به عنوان دارایی درنظر گرفته و خرید، فروش، تجارت و استخراج آن‌ها را تحت عنوان رویدادهای مشمول مالیات تلقی می‌کند. به هرجهت و حتی باوجود محدودیت‌های موجود، همچنان کسب‌وکارهای بسیاری در آمریکا بیت‌کوین و ارزهای دیجیتالی دیگر را به‌عنوان یک شیوه پرداخت قبول می‌کنند.

درخصوص سایر قوانین مرتبط با رمزارزش‌ها بویژه در حوزه پولشویی، تامین مالی تروریسم و قوانین مرتبط با مالیات در آمریکا، شبکه اجرا جرایم مالی (FinCEN) نظارت بر تراکنش‌های رمزارزش‌ها و ممانعت از استفاده نامشروع آن­ها به ویژه در امر پولشویی را برعهده دارد و اداره­کنندگان، صرافی‌ها یا مبادله­کنندگان رمزارزش‌ها متمرکز و مبادله­کنندگان رمزارزش‌ها غیر متمرکز را انتقال دهنده پول دانسته و در شمول قانون اسرار بانکی قرار می‌دهد. همچنین در خصوص مالیات و قوانین مالیاتی رمزارزش‌ها، سازمان درآمدهای داخلی ایالات متحده آمریکا به‌عنوان زیرمجموعه وزارت خزانه‌داری آمریکا این مهم را عهده‌دار است و مجرم فرار مالیاتی را مشمول مجازات حبس تا پنج سال و جریمه تا سقف 250 هزار دلار می‌داند.

در حالت کلی کشور آمریکا دو رویکرد مهم را در قبال صنعت رمزارزش­ها در پیش گرفته است: اول اینکه به دلیل حفظ هژمونی دلار اقدام به حمایت از رمزارزش­های مبتنی بر دلار مانند تتر کرده است و با جریمه­های سنگین برای رقیبان آن مانند بایننس رقابت را برای رقبای تتر سخت کرده است، دوم اینکه به منظور نظارت بر مبادلات و بازیگران فعال در بازار رمز ارزش­ها از شرکت­ها مبتنی بر هوش مصنوعی و الگوریتم­های نظارت بر آدرس کیف پول­های بازیگران رمز ارزش­ها عرصه را بر فعالیت­های ناخواسته و آن­چیزی که برخلاف تمایلات سیاست­گذاران آمریکایی است، تنگ کرده است.

از این‌رو اگر تجربه کشور آمریکا به عنوان یک الگوی موفق در مدیریت فضای شبکه بلاک چین و رمزارزش­ها پذیرفته شود، باید سیاست­گزاران کشور با دو رویکرد دوری از انفعال و حضور فعالانه در حوزه رمز ارزش­ها و همچنین عدم نگاه سلبی و نفی کلی به ایفای نقش در بازار رمزارزش­ها بپردازند و این باور را داشته باشند که نفی رمزارزش­ها هیچ واقعیتی را عوض نمی­کند و این حوزه بی­صدا و سریع بر روی تعاملات فعالین اقتصادی و تراکنش­های آنان و در حوزه بازارهای مالی کشور اثر گذار خواهد بود و چه بهتر که تهدیدات این حوزه را به فرصت برای کشور تبدیل کرد.

درخصوص الگوهای پیشنهادی، می‌توان الگوی طلاکوین را که دارای پروتکل اثبات ذخیره است، مدنظر قرار داد و با پشتوانه قرار دادن سبدی از دارایی­ها و منابع اعم از طلا و نقره، سایر فلزات گرانبهاء و منابع نفت و گاز، رمز ارز ملی با ثبات را در داخل کشور ایجاد کرد و سپس این ارز را به جهانیان معرفی نمود. بدین منظور پیشنهاد می­شود که ابتدا در داخل کشور سازوکارها فراهم شود و سپس در مرحله دوم در قالب انعقاد پیمان پولی چندجانبه وارد مذاکره شده و در نهایت قطعاً با موفقیت این ارز در بازار داخلی و بین­الدولی، اعتماد عمومی سایر کشورهای جهان به آن جلب شده و می­توان در بازارهای جهانی آن را عرضه نمود.

در توضیح بیشتر باید گفت که در این طرح پیشنهاد می­شود که ابتدا با ذخیره نمودن طلا و قرار دادن پشتوانه طلا طرح شروع شود و پس از تثبیت اجرای گام اول، در گام دوم دارایی­های دیگر مانند سایر فلزات گرانبها همچون نقره، پلاتین و حتی دارایی­های فیزیکی بانک مرکزی و سایر بانک­ها به­عنوان مابه ازاء واقعی و پشتوانه رمز ارز ملی به این طرح اضافه گردند. سپس می­توان ذخایر نفت و گاز را به­عنوان پشتوانه این ارز در نظر گرفت و مرحله به مرحله سبد پشتوانه را تقویت نمود.

 لازم به ذکر است که در ارزش­گذاری سایر دارایی­ها و کل اقلام موجود در سبد، باید ملاک و معیار قیمت طلایی و نسبت دارایی با گرم طلا به قیمت روز در بازار باشد. به­عنوان مثال بانک مرکزی می­تواند در قدم دوم طرح برخی از ساختمان­های خود را قیمت­گذاری واقعی نموده و با شفافیت کامل در سامانه­ای آنلاین، حد و حدود ساختمان­های مدنظر را که دارایی بانک مرکزی محسوب می­شوند را مشخص کند. سپس به قیمت روز طلا، میزان ارزش دارایی را با طلا و نسبت آن با هر گرم طلا را مشخص نماید. پس از آن با بلوکه کردن آن ساختمان و دارایی، به انتشار رمز ارز ملی اقدام نماید. خریداران طلاکوین عملاً صاحبان آن مقدار گرم طلایی خواهند شد که بانک مرکزی در ازای آنان دارایی خویش را ضمانت قرار داده است.

حال اگر در طول زمان میزان رشد ارزش طلا بیشتر یا حتی کمتر از دارایی­ها و ساختمان­های بانک مرکزی باشد، در این صورت بانک مرکزی ضامن میزان گرم طلا و یا مابه ازاء متناسب با آن گرم طلا از اقلام سبد پشتوانه مانند نفت و گاز و یا سایر فلزات گرانبهاء است و به­منظور حفظ ارزش و وجود مابه ازاء واقعی برای رمز ارز ملی، پیشنهاد می­شود که سالانه در پایان هر سال میزان ارزش سبد دارایی­های بلوکه شده ارزیابی مجدد گردد و با ارزش طلا مقایسه گردد و اگر ارزش دارایی­ها نسبت به ارزش طلا کاهش داشت بانک مرکزی دارایی جدیدی را به­عنوان پشتوانه طلاکوین­هایی که از قبل منتشر شده­اند، قرار دهد و موظف باشد که تمام این روند را در سامانه آنلاین رمز ارز ملی گزارش دهد و پشتوانه دارایی آن را اصلاح نماید.

 لازم به ذکر است که با توجه به سابقه طرح صکوک اجاره در کشور، می­توان گفت زیرساخت­ها و الزامات اجرایی شدن این طرح وجود دارد و رمز ارز ملی می­تواند به جای صکوک اجاره، با ماهیتی متفاوت عرضه شود. این طرح با اجرای موفق در ایران، قابلیت این را خواهد داشت که در آینده رمز ارز ملی جایگزین ریال شود و مردم به آن استقبال نمایند. حتی در بازار جهانی طلاکوین به­ عنوان یک رمز ارز جهانی مطرح گردد. همچنین اجرای این طرح در داخل کشور، مانع از خلق پول بی­رویه و بدون پشتوانه حقیقی می­شود و در نهایت دیگر شاهد افزایش تورم نخواهیم بود. نیز لازم به ذکر است که با اجرای این طرح مشکلات نظام استاندارد طلا و همچنین مشکلات ناشی از عدم اعتماد به پروژه­هایی مثل پترو که پیشنهاد اویل کوین با آن مواجه بود را نخواهیم داشت. چون سبدی از دارایی­ها و اقلام فیزیکی پشتوانه این ارز خواهند بود و مشکلات بلوکه شدن دارایی‌ها و یا کمبود آنان مانند طلا دیگر وجود نخواهد داشت.

منابع

امیرشکاری، نیما و زهرا لطیفی. (1397). ارزهای دیجیتال و نظام مالیاتی؛ فرصت‌ها، چالش‌ها و استراتژی‌ها، هشتمین همایش سالیانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت.

جلالی، ع. ا. (1382). موج چهارم عصر مجازی. دومین سمینار میان منطقه‌ای کشورهای آسیای مرکزی­غربی، مرکز پژوهش های ارتباطات، 15.

حسینی دولت آبادی، سید مهدی. (1394). ترتیبات خلق  پول از منظر اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی با تاکید بر نرخ ذخیره قانونی. رساله دکتری دانشگاه تهران.

خادمان، محمود و ابوطالب کوشا و فاطمه نوری. (1400). شناسایی ماهیت حقوقی رمزارزها با تحلیل ساختاری آن‌ها در نظام حقوقی ایران. حقوقی دادگستری، (115)، 349-372.

خردمند، محسن. (1398). بررسی فقهی استخراج و مبادلۀ رمزارزها با تمرکز بر شبکۀ «بیت کوین». معرفت اقتصاد اسلامی، (20)، 109-124.

خزعلی، محسن. (1383). خرید و فروش پول، تنزیل سفته و استفاده از حیله‌های شرعی با تأکید بر دیدگاه امام خمینی و شهید مطهری. متین، (23 و 24)، 132-105.

رجبی، ابوالقاسم. (1397). ارز مجازی: قانونگذاری در کشورهای مختلف و پیشنهاد برای ایران. دفتر مطالعات ارتباطات و فناوری های نوین مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، گزارش شماره 16042.

رضائی صدرآبادی، محسن و احمد محمدی­پور. (1396). تحلیل برخی ابعاد فقهی­اقتصادی پول­های مجازی (مطالعه موردی بیت­کوین). دوماهنامه تخصصی اعتبار امروز، قابل دسترس در: http://www.asretebar.com/News/132351

سازمان فضای مجازی سراج. (1397). تحلیل فنی-اقتصادی نظام پولی مجازی (معمای ارزهای مجازی و آینده آن). گروه اقتصاد و مدیریت فضای مجازی، اثر شماره 9701001.

سعدی، حسینعلی و رضا میرزاخانی. (1397). بیت کوین و ماهیت مالی-فقهی پول مجازی. جستارهای اقتصادی، 15 (30)، 92-71.

سیاه بیدی کرمانشاهی، سعید و حمیدرضا کناری‌زاده. (1397). بررسی اجمالی مقررات ارزدیجیتال و پیامدهای آن. پژوهشنامه حقوق فارس، 1 (1) 167-149.

سیدحسینی، میرمیثم و میثم دعائی. (1393). بیت کوین، نخستین پول مجازی. مجله علمی تخصصی بورس، (113 و 114)، 88-84.

صمدی،  لاله و غلامرضا فدایی. (1394). تحلیل استنادی به مثابه روش تحقیق. پژوهشنامه علم­سنجی، 1 (2)، 70- 51.

فاضلی، نصرالله. (1376). آموزش، تحقیق و ترویج تحلیل محتوای نامۀ علوم اجتماعی. نمایۀ پژوهش، (2)، 114-99.

فرقان دوست حقیقی، کامبیز و رضوانه نداف. (1397). مروری بر رمز ارزها، فرصت­ها و تهدیدها. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 2 (9)، 74-61.

کشاورزی، محمد رضا و محسن رضایی صدر آبادی و مهدی رعایائی. (1401). تحلیل فقهی- اقتصادی مالیت رمزارزش­ها در اقتصاد اسلامی. نشریه مطالعات اقتصاد اسلامی، 1 (29)، 122-79.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. (1396). آشنایی با فناوری راهبردی زنجیره بلوکی و کاربردهای آن. مجلس شورای اسلامی. گزارش شماره 15341.

نوری، مهدی و علیرضا نواب­پور. (1396). طراحی چارچوب مفهومی سیاستگذاری ارزهای مجازی در اقتصاد ایران. فصلنامه سیاست گذاری عمومی، 3 (4)، 78-51.

Application of FinCEN's Regulations to Persons Administering. (2013). Exchanging, or Using Virtual Currencies, FIN-2013-G001, available in: https://www.fincen.gov/resources/statutes-regulations/guidance/application-fincens-regulations-persons-administering

Blockchain. (2016). Public Choice Conference, May 2016, Fort Lauderdale, United States. ff10.2139/ssrn.2744751ff. ffhal-01382002. Available in: https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01382002/document.

Davidson, S; de-Filippi, P, & Potts, J. (2016). Economics of Blockchain, Public Choice Conference, May, Fort Lauderdale, United States. ff10.2139/ssrn.2744751ff. ffhal-01382002. Available in: https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01382002/document

Internal Revenue Exchange. (2014). IRS Notice 2014-21- virtual currency taxation. In IRS

IRS reminds taxpayers to report virtual currency transactions. (2018). IR-2018-71, March 23, available in: https://www.irs.gov/newsroom/irs-reminds-taxpayers-to-report-virtual-currency-transactions

Morton, H. (2022). Cryptocurrency 2022 Legislation. https://www.ncsl.org/research/financial-services-and-commerce/cryptocurrency-2022-legislation.aspx

New York Federal Judge Rules That CFTC Can Regulate Cryptocurrencies as Commodities. (2018). MAR 07, available in: https://cointelegraph.com/news/new-york-federal-judge-rules-that-cftc-can-regulate-cryptocurrencies-as-commodities

Rauchs, M., Blandin, A., Klein, K., Pieters, G. C., Recanatini, M., & Zhang, B. Z. (2019). 2nd Global Cryptoasset Benchmarking Study. SSRN Electronic Journal, December. https://doi.org/10.2139/ssrn.3306125

Satoshi Nakamoto. (2009). Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System. satoshin@gmx.com www.bitcoin.org

SEC. (2021). The Division of Examinations’ Continued Focus on Digital Asset Securities. pp. 1–8. https://www.sec.gov/news/public-statement/statement-im-finhub-

Stankovic, Stefan. (2018). US Cryptocurrency Regulation: Policies, Regimes & More. https://unblock.net/us-cryptocurrency-regulation/.

Seang, Sothearath & Torre, Dominique. (2018). Proof of Work and Proof of Stake consensus protocols: a blockchain application for local complementary

US Tax Filing Service Says 0.04% Of Users Reported Crypto to IRS As Deadline Nears. (2018). APR 13, available in: https://cointelegraph.com/news/us-tax-filing-service-says-004-of-users-reported-crypto-to-irs-as-deadline-nears

U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY, Frequently Asked Questions, 401, available in: https://home.treasury.gov/policy-issues/financial-sanctions/faqs#559.

What is USDT?. Crypto Compare, available in:

 https://www.cryptocompare.com/coins/usdt/overview/USD

Wright, Aaron & De Filippi, Primaveram. (2015). Decentralized Blockchain Technology and the Rise of Lex Cryptographia. Posted: 20 Mar 2015 Last revised: 25 Jul 2017, available in: https://www.intgovforum.org/cms/wks2015/uploads/proposal_background_paper/SSRN-id2580664.pdf

Zalina, M.Z., Radin Ariff Taquiddin, R.A. (2016). “Regulation of Virtual Currencies: Mitigating the Risks and Challenges Involved”, Journal of Islamic Finance, Vol. 5 No.1 . 063 – 073.IIUM Institute of Islamic Banking and Finance, ISSN 2289-2117 (O) / 2289-2109 (P).

[1]. نویسنده مسئول: کارشناسی ارشد معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران.

mh.ghadirinejadian@gmail.com

[2]. دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران

[3]. دکتری علوم اقتصادی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران.

[4]. دارایی‌های رمزنگاری‌شده

[5]. منظور نگارندگان از رمزارزش (Crypto Value) نوعی ارزش دیجیتالی است که الگوی ساخت آدرس حساب و رمز عبور، خلق ارزش دیجیتالی و تسویه تراکنش، با اتکا به نظارت و کنترل شخص ثالث یا بدون اتکا به کنترل و نظارت شخص ثالث، بر پایه «فناوری دفتر کل توزیع شده» می‌باشد و کارکردهای احراز یگانگی، حق دسترسی، پرداخت کارمزد عملیات توزیع شده، ذخیره ارزش، واسطه مبادله، سنجش ارزش و نظایر آن بر رمزارزش‌ها متصور است. در صورتی که مدیریت آدرس، خلق ارزش دیجیتال و تأیید تراکنش یک رمزارزش بر روی دفتر کل اختصاصی خود انجام شود به آن رمزسکه^[5] (Crypto Coin) (مانند بیت‌کوین) و در صورتی که روی سایر دفاتر کل انجام شود به آن رمز نشان^[5] (Crypto Token) می‌گویند و از نظر کارکردهای پولی و مالی، به دو دسته «رمز دارایی» (Crypto Asset) و «رمزپول» (Crypto Money) تقسیم می‌شوند (اقتباس از تعاریف اتحادیه اروپا و IFRS).

[6]. Bretton Woods

[7]. Metallism

2. علاقه­مندان می­توانند برای مطالعه رابطه بین ارزهای مجازی و مکتب پولی اتریش به رساله رضائی صدرآبادی (1398) یا به مقاله (رضائی و نادری، 1397) با موضوع «ملیت­زدایی از پول: تحلیل ریشه ارزهای مجازی در مکتب پولی اتریش»، مجله عصر اندیشه مراجعه نمایند.

[9]. Hashcash

[10]. ECP

[11]. Flooz

[12]. Satoshi Nakamoto, (2009), “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”, satoshin@gmx.com www.bitcoin.org

[13]. Proof of work

[14]. Byzantine generals

[15]. توکن (token)، نماینده دارایی تأیید شده و دارای ارزش مانند حواله، اوراق بهادار، ارز رسمی کشورها یا کالا و خدمات مشخص است (کشاورزی و همکاران،1401: 85)

[16]. Custodian

[17]. Exchanges (Custodial, Non-Custodial )

[18]. Stablecoin

[19]. Unbacked Crypto asset

[20]. Nonfungible token (NFT)

[21]. Central bank digital currency (CBDC)

[22]. Custodian

[23]. Wallets

[24]. در این اکوسیستم مفاهیم بسیار جدید و متنوعی وجود دارد که پرداختن به تمام آنها به علت محدودیت در نگارش مقاله امکان پذیر نبوده است. در اینجا به مهم ترین مفاهیم و بازیگران زیست بوم بر اساس اهداف مقاله اشاره شده است.

[25]. Mining (Farm - Cloud mining services- Pool- Hardware manufacturing & distribution - Pre mining)

[26]. Token Creation and Distribution (Initial Coin Offering (ICO))

[27]. Custodial wallet services

[28]. Non-custodial wallet services

[29]. Exchange-traded fund

[30]. P2P exchange

[31]. Exchange (Centralized exchange (CEX)- Decentralized exchange (DEX))

[32]. Over The Counter (OTC)

[33]. Central bank digital currency

[34]. Stablecoin

[35]. payment gateway

[36]. Cross-border payments

[37]. The US Securities and Exchange Commission (SEC)

[38]. US Commodity Futures Trading Commission (CTFC)

[39]. Federal Trade Commission

[40]. United States Department of the Treasury

[41]. Internal Revenue Service

[42]. Office of the Comptroller of the Currency

[43]. Financial Crimes Enforcement Network

[44]. Virtual Currency

[45]. Virtual Asset

[46]. Digital Asset

[47]. Digital Currency

[48]. Crypto Currency

[49]. Commodity

[50]. Currency

[51]. Securities

[52] . IRS: Internal Revenue Service‎

[53]. OFAC: Office of Foreign Assets Control

[54]. United States Department of the Treasury

[55]. CFTC: U.S.Commodity Futures Trading Commission

[56]. SEC: Securities and Exchange Commission

[57]. IRS: Internal Revenue Service‎

[58]. FinCEN

[59]. OFAC: Office of Foreign Assets Control

[60]. United States Department of the Treasury

[61]. https://coinmap.org/

[62]. Patriot Act 2001

[63]. Money Services Business (MSB)

[64]. Blockchain

[65]. Tether

[66]. Stablecoin

[67]. رجوع شود به: https://www.cryptocompare.com/coins/usdt/overview/USD

[68]. Securities and Exchange Commission

[69]. Binance

[70]. خبر جریمه کردن بایننس در وال استریت ژورنال:

 https://www.wsj.com/finance/currencies/binance-ceo-changpeng-zhao-step-down-plead-guilty-01f72a40

[71].https://www.iranicard.ir/blog/crypto/news/tether-confirms-extensive-collaboration-with-doj-fbi-and-secret-service/

.[72] رجوع شود به: https://www.chainalysis.com/company/